«کمبود کدام ویتامین باعث جوش و آکنه می شود؟» آیا واقعاً کمبود مواد مغذی می‌تواند باعث آکنه شود؟ آکنه یک بیماری فوق‌العاده شایع پوستی است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. در ایجاد جوش و آکنه عوامل زیادی دخیل هستند. یکی از جنبه‌هایی که اغلب نادیده گرفته میشود نقش کمبود ویتامین و مواد مغذی است. تغذیه مناسب نقش مهمی در حفظ سلامت پوست دارد و کمبود ویتامین و مواد مغذی می‌تواند علائم آکنه را تشدید کند. در این مطلب از طب خونه رابطه بین کمبود مواد مغذی و ویتامین با تشدید آکنه و جوش را بررسی می‌کنیم.
آکنه چیست؟ علت ایجاد جوش و آکنه
آکنه صورت زمانی رخ می‌دهد که فولیکول‌های مو با چربی و سلول‌های مرده پوست مسدود می‌شوند. غدد چربی که مسئول تولید روغن (سبوم) برای مرطوب نگه داشتن پوست هستند؛ گاهی اوقات می‌توانند مقادیر زیادی سبوم تولید کنند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، روغن اضافی، همراه با سلول‌های مرده پوست، فولیکول‌های مو را مسدود و منجر به تشکیل آکنه میشود.
کمبود کدام ویتامین باعث جوش و آکنه می شود؛ آیا کمبود مواد مغذی هم در ایجاد جوش مؤثر است؟
وجود جوش صورت بر اعتمادبه‌نفس افراد بسیار تأثیر منفی می‌گذارد. اولین قدم برای از بین بردن اصولی جوش صورت، شناسایی علت آن است. جوش و لک‌های مشخصه آکنه به دلیل عوامل مختلفی از جمله نوسانات هورمونی، ژنتیک، استرس و رژیم غذایی ایجاد می‌شوند. یکی از عوامل غذایی که به شدت با آکنه مرتبط است، کمبود ویتامین و مواد مغذی است. در ادامه مهمترین ویتامین‌ها و مواد مغذی که کمبود آنها باعث جوش میشود را به شما معرفی می‌کنیم.
شاید برای شما جالب باشد که بدانید کمبود ویتامین باعث پیری زودرس نیز میشود. برای آشنایی با ویتامین‌های مهم در جوان نگه داشتن پوست خواندن مطلب «کمبود چه ویتامینی باعث پیری زودرس میشود» را به شما معرفی می‌کنیم.
ویتامین B؛ دارای رابطه‌ای پیچیده با جوش
آکنه و ویتامین B رابطه پیچیده‌ای دارند. در میان هشت ویتامین B، ویتامین‌های B12 و B7 (بیوتین) اغلب در کانون توجه قرار می‌گیرند. مصرف بیش از حد ویتامین B12 که معمولاً در محصولات حیوانی یافت میشود؛ ممکن است آکنه را در برخی افراد تشدید کند. از سوی دیگر، کمبود بیوتین نیز می‌تواند علائمی شبیه آکنه ایجاد کند. این دوگانگی پیوند ویتامین‌های B و آکنه پیچیده و جذاب است.
ویتامین B در تولید انرژی، تنظیم هورمون، اکسیژن‌رسانی و گردش خون نقش دارد. نقش‌های ویتامین B روی پوست ما تأثیر می‌گذارد. هر ویتامین ب، در صورت کمبود علائم کمی متفاوت خواهد داشت، اما به طور کلی علائم کمبود ویتامین B به شرح زیر است.
- درماتیت یا بثورات پوستی
- خستگی و ضعف
- سردرد
- تپش قلب
- تنگی نفس
- بی حسی یا گزگز در دست و پا
- درد دهان یا زبان
- کم خونی
دلایل سطوح پایین ویتامین B نیز موارد زیر است:
- رژیم غذایی نامناسب فاقد مواد غذایی غنی از ویتامین B مانند گوشت، ماهی و سبزیجات برگدار
- مصرف الکل
- مشکلات سوء جذب به دلیل مشکلات سلامت روده
- توجه داشته باشید که تغییرات ژنتیکی می‌تواند تقاضای فرد برای فولات و B12 را افزایش دهد.
برخی افراد برای از بین بردن لک صورت با خمیر دندان اقدام می‌کنند. بهتر است قبل از استفاده از هر روش خانگی با متخصص پوست مشورت نمایید تا از عوارض جدی و جبران‌ناپذیر جلوگیری شود.
ویتامین A؛ ویتامین حیاتی برای رشد و چرخش سلول‌های سالم پوست
ویتامین A نقش اساسی در سلامت پوست دارد. ویتامین آ برای گردش سلولی پوست، کاهش تولید سبوم و حمایت از سیستم ایمنی ضروری محسوب میشود. در مواقع کمبود ویتامین A، سلول‌های پوست چسبناک شده و به هم می‌چسبند. چسبناک شدن سلول‌های پوست، فولیکول‌ها را مسدود کرده و منجر به ضایعات آکنه می‌شوند. کمبود این ویتامین منجر به بیماری‌هایی مانند درماتیت و مهم‌تر از همه، آکنه ولگاریس خواهد شد.
مهم است که توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد ویتامین A می‌تواند سمی باشد؛ بنابراین شما واقعاً باید هنگام مصرف مکمل این ماده مغذی تعادل را به درستی حفظ کنید. این ویتامین اغلب به افراد مبتلا به آکنه توصیه میشود. مصرف دوز بالای ویتامین A همه مشکلات شما را حل نمی‌کند.
علائم و نشانه‌های کمبود ویتامین A:
- پوست خشک و خشن
- خشکی چشم
- افزایش حساسیت به عفونت
- بهبود ضعیف زخم
- آکنه و جوش
- شب کوری و مشکلات بینایی
دلایل سطوح پایین ویتامین A در بدن عبارت است از:
- مصرف ناکافی غذاهای غنی از ویتامین A مانند جگر، تخم مرغ و سیب‌زمینی شیرین
- جذب ضعیف چربی به دلیل مشکلات روده (IBD، IBS، بیماری سلیاک)
- مصرف کم عوامل کمکی برای جذب مانند چربی‌های سالم، روی و آهن
- مصرف بیش از حد الکل
نکته‌ای در مورد ویتامین A: نمی‌توان آن را به عنوان مکمل در طول درمان رواکوتان یا مدت کوتاهی پس از آن مصرف کرد. اگر در گذشته آکوتان مصرف کرده‌اید و هنوز با آکنه دست و پنجه نرم می‌کنید، مشکل کمبود ویتامین A نیست.
ویتامین D؛ تشدیدکننده جوش و آکنه
سطوح پایین ویتامین D در بیماران با شدت آکنه مرتبط است. ویتامین D نقش مهمی در کاهش التهاب و تنظیم سیستم ایمنی بدن دارد. کمبود ویتامین D نه تنها آکنه را تشدید می‌کند، بلکه به سایر بیماری‌های التهابی پوست مانند درماتیت آتوپیک و پسوریازیس نیز کمک می‌کند. اگر سطح ویتامین D پایین باشد، بر توانایی بدن در تنظیم التهاب و نحوه مبارزه با باکتری‌ها تأثیر می‌گذارد. تنظیم التهاب و مبارزه با باکتری‌ها در پاکسازی پوست همیشه مهم هستند.
علائم و نشانه‌های کمبود این ویتامین مهم شامل موارد زیر است:
- خستگی و ضعف
- درد استخوان و عضله
- شرایط التهابی پوست
- تضعیف سیستم ایمنی و افزایش عفونت
دلایل سطوح پایین ویتامین خورشید:
- قرار گرفتن ناکافی در معرض نور خورشید، به ویژه در مناطقی که نور خورشید محدود است.
- تغییرات ژنتیکی می‌تواند بر میزان تولید ویتامین D تأثیر بگذارد.
افرادی که رنگ پوست تیره‌تری دارند برای تولید ویتامین D کافی نیاز به قرار گرفتن طولانی‌تر در معرض نور خورشید دارند. حتماً به بهترین زمان جذب ویتامین D نیز توجه داشته باشید.
روی؛ قهرمان گمنام در مدیریت آکنه
علاوه بر ویتامین‌ها، مواد معدنی مانند روی نقش مهمی در سلامت پوست دارند. تعداد قابل توجهی از بیماران مبتلا به آکنه دارای سطوح پایین‌تری روی هستند. این ماده معدنی دارای خواص ضدالتهابی است که از آن برای درمان آکنه استفاده میشود.
مطالعات، از جمله کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده، نشان داده‌اند که روی خوراکی و موضعی می‌تواند یک درمان مؤثر برای آکنه التهابی باشد. جالب توجه است، اثرات بالینی روی به عنوان یک عامل موضعی یا خوراکی، نتایج امیدوارکننده‌ای را نشان داده است؛ به ویژه هنگامی که با سایر عوامل مانند بنزوئیل پراکسید ترکیب شود.
علائم و نشانه‌های کمبود قهرمان گمنام در مدیریت آکنه:
- تأخیر در بهبود زخم
- سیستم ایمنی ضعیف یا عفونت‌های مکرر
- ناخن‌های ضعیف و شکننده
- مشکلات پوستی مانند راش، اگزما و آکنه
- احساس خستگی
- مسائل گوارشی
- از دست دادن چشایی یا بویایی
به دلایل زیر با کمبود روی مواجه می‌شوید:
- مصرف ناکافی غذاهای غنی از روی؛ مانند گوشت، صدف، و دانه‌هایی مانند تخم کدو
- مشکلات سوء جذب مرتبط با مشکلات سلامت روده
برخی افراد به کمبود روی توجهی ندارند و برای خشک کردن و درمان جوش از خمیر دندان استفاده می‌کنند. قبل از استفاده از خمیر دندان حتماً به مضرات خمیر دندان برای پوست توجه ویژه‌ای داشته باشید.
اسیدهای چرب ضروری (EFA)؛ عامل اصلی ریزش آهسته سلول‌های پوست و تولید سبوم
اسیدهای چرب ضروری، به ویژه امگا 3 و امگا 6، برای حفظ سلامت پوست حیاتی هستند. اسیدهای چرب ضروری به تنظیم التهاب، گردش سلول‌های پوست و تولید سبوم کمک می‌کنند. آنها همچنین برای حمایت از یک سد پوستی سالم کلیدی هستند و به عنوان چسبی عمل می‌کنند که سلول‌های پوست ما را در کنار هم نگه می‌دارد. کمبود EFA می‌تواند منجر به افزایش التهاب، ریزش آهسته سلول‌های پوست و تولید سبوم شود و به مسدود شدن منافذ و تشکیل آکنه کمک نماید.
علائم و نشانه‌های کمبود EFA:
- پوست خشک و پوسته پوسته
- خشکی چشم
- التهاب و قرمزی
- تغییرات ناگهانی خلق و خوی
- درد مفاصل
- افزایش دفعات و شدت جوش‌های آکنه
دلایل سطوح پایین:
- رژیم غذایی فاقد منابع چربی‌های سالم مانند ماهی، آجیل و دانه‌ها
- مشکلات روده‌ای که باعث سوء جذب چربی میشود (مانند SIBO)
حتماً جهت تشخیص مقدار اسیدهای چرب در بدن و نحوه جبران کمبود به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
آهن؛ مختل‌کننده توانایی پوست برای ترمیم و حفظ خود
داشتن مقدار کافی آهن، برای انتقال اکسیژن در خون و حمایت از عملکرد سلول‌ها ضروری است. سطوح پایین آهن می‌تواند به گردش خون ضعیف و اکسیژن رسانی ناکافی به پوست منجر شود. همچنین توانایی پوست را برای ترمیم و حفظ خود مختل کند.
علائم و نشانه‌های کمبود ماده مغذی ضروری برای حمایت از عملکرد سلول‌ها:
- پوست رنگ پریده
- خستگی و ضعف
- ترمیم زخم آهسته
- افزایش حساسیت به عفونت
- نازک شدن مو
- تنگی نفس
دلایل سطوح پایین:
- دریافت ناکافی غذاهای غنی از آهن مانند جگر، گوشت قرمز و لوبیا
- از دست دادن خون به دلیل قاعدگی یا سایر شرایط پزشکی
- مشکلات سوء جذب در روده
- بارداری و شیردهی
توجه: قبل از مصرف مکمل، سطح آهن و فریتین را آزمایش کنید؛ زیرا آهن بیش از حد می‌تواند شروع به ایجاد التهاب در بدن کند.
جمع‌بندی نکات مهم درباره اینکه کمبود کدام ویتامین باعث جوش و آکنه می شود؟
در این مطلب سعی کردیم به سؤال شما عزیزان که «کمبود کدام ویتامین باعث جوش و آکنه می شود؟» به زبانی ساده پاسخ دهیم. به طور کلی کمبود ویتامین آ، ب و د در ایجاد و تشدید آکنه و جوش در سنین مختلف بسیار مؤثر است. در کنار ویتامین‌ها، کمبود مواد مغذی از جمله روی، آهن و اسیدهای چرب نیز در ایجاد جوش نقش مهمی دارند. جهت تعیین مقدار موجود ویتامین‌های ضروری و مواد مغذی باید به پزشک مراجعه نمایید. متخصص بعد از بررسی مقدار ویتامین و مواد مغذی، همچنین علت اصلی جوش، بهترین روش درمانی را برای شما تجویز می‌کند.
سؤالات متداول
ایا قرص مولتی ویتامین باعث جوش میشود؟
مصرف بیش از حد و بدون تجویز پزشک قرص مولتی ویتامین، ممکن است بروز جوش را تشدید نماید.
آیا آکنه شدید می‌تواند با کمبود ویتامین مرتبط باشد؟
مطالعات نشان داده‌اند که آکنه شدید با کمبود ویتامین در ارتباط است. به خصوص کمبود ویتامین A که می‌تواند به تظاهرات شدیدتر آکنه کمک کند.
ویتامین‌های A و E چگونه بر سلامت پوست تأثیر می‌گذارند؟
هر دو ویتامین A و E سرم نقش مهمی در حفظ سلامت پوست دارند و می‌توانند در درمان و پیشگیری از آکنه تأثیرگذار باشند.
آیا برخی مکمل‌های ویتامین آکنه را بدتر می‌کنند؟
برخی از افراد گزارش کرده‌اند که برخی مکمل‌های ویتامین، مانند ویتامین D، می‌توانند آکنه را تشدید کنند، اما از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
کمبود کدام ویتامین باعث جوش بازو میشود؟
کمبود ویتامین آ و د، همچنین اسیدهای چرب باعث ایجاد جوش‌های قرمز رنگ بروی گونه‌ها و بازوها میشود.
آیا بیوتین و منیزیم باعث آکنه می‌شوند؟
شاید شنیده باشید که بیوتین و منیزیم می‌توانند باعث آکنه شوند. اما تاکنون هیچ مطالعه‌ای صحت این موضوع را نشان نداده است. در واقع، یک مطالعه نشان داد که منیزیم همراه با فسفات و اسیدهای چرب به برخی از افراد مبتلا به آکنه کمک می‌کند.
آیا پروبیوتیک‌ها به آکنه کمک می‌کنند؟
برخی از مطالعات نشان می‌دهد که پروبیوتیک‌ها می‌توانند با کاهش تعداد جوش‌ها و شدت آکنه به بهبود آکنه کمک کنند. پروبیوتیک‌ها را می‌توان مستقیماً روی پوست استفاده کرد یا به عنوان مکمل مصرف کرد. شما همچنین می‌توانید پروبیوتیک‌ها را از طریق مواد غذایی مانند کلم ترش، کیمچی و کفیر دریافت کنید.
ایا ویتامین ب باعث جوش میشود؟
مصرف زیاد ویتامین B12 با بروز آکنه، مرتبط است. حضور مقادیر بالای ویتامین B12، عامل بروز آکنه هستند.
