جرم گیری دندان چیست؟ همه چیز درباره فواید، روشها و هزینهها
آیا تا به حال به این فکر کردهاید که چرا با وجود مسواک زدن مرتب، دندانهایتان همچنان زرد و کدر میشوند؟ یا چرا لثههایتان متورم شده و خونریزی میکنند؟ شاید دلیل آن چیزی باشد که شما نمیبینید: جرم دندان است و یک راه مبارزه با آن جرم گیری(Tooth Scaling) است.
اما جرم گیری دندان چیست؟ و چرا تا این حد اهمیت دارد؟ این مقاله از طب خونه به تمامی سوالات شما درباره جرم گیری دندان پاسخ خواهد داد. این مقاله نه تنها به توضیح علمی و دقیق این فرآیند میپردازد، بلکه به تمامی جنبههای مثبت و منفی آن نیز پرداخته و اطلاعات شوکه کنندهای ارائه خواهد داد که احتمالا تا به حال نمیدانستید.
چرا جرم گیری دندان اهمیت دارد؟
جرمهای دندانی یا همان پلاکهای میکروبی که به مرور زمان روی دندانها تشکیل میشوند، میتوانند مشکلات جدیای برای سلامت دهان و دندان ایجاد کنند. بسیاری از افراد ممکن است با خود بگویند که “من هر روز مسواک میزنم، پس نیازی به جرم گیری ندارم!” اما حقیقت این است که حتی با بهترین روشهای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، همیشه مقداری پلاک باقی میماند که با گذشت زمان به جرم تبدیل میشود.
عواقب عدم جرم گیری دندان
اگر جرمها پاک نشوند، میتوانند باعث مشکلات متعددی مانند:
- التهاب لثه: که اولین نشانه آن خونریزی هنگام مسواک زدن یا خوردن غذا است.
- بیماریهای پریودنتال: که منجر به عفونت و تحلیل رفتن لثهها و در نهایت از دست دادن دندانها میشود.
- بوی بد دهان: جرم دندانها میتواند منبع اصلی بوی بد دهان باشد که با هیچکدام از دهانشویهها به طور کامل برطرف نمیشود. بر همین اساس برای رفع بوی بد دهان در برخی مواقع جرم گیری دندان توصیه میشود.
- پوسیدگی دندان: جرمهای دندانی مواد معدنی و اسیدی تولید میکنند که میتواند مینای دندان را تحلیل داده و منجر به پوسیدگی شود.
- تلخی در دهان: یکی از عوارض شایع عدم جرمگیری دندان، احساس تلخی در دهان است. باکتریهای موجود در جرم، مواد شیمیایی تولید میکنند که باعث ایجاد تلخی دهان میشوند. همچنین التهاب لثه ناشی از جرم، میتواند باعث تغییر در حس چشایی و ایجاد طعم تلخ شود.
به طور خلاصه، عدم جرمگیری دندان میتواند عواقب جدی و جبرانناپذیری برای سلامت دهان و دندان داشته باشد. در زیر میتوانید عکس قبل و بعد جرم گیری دندان را ببینید.
جرم گیری دندان چیست و چگونه انجام میشود؟
جرم گیری دندان یا Tooth Scaling یک فرآیند حرفهای است که توسط دندانپزشکان یا بهداشتکاران دهان و دندان انجام میشود تا جرمهای سختشده روی دندانها را که با مسواک زدن معمولی پاک نمیشوند، برداشته و از آسیب بیشتر به دندانها و لثهها جلوگیری کنند.
مراحل جرم گیری دندان
- معاینه اولیه: دندانپزشک یا بهداشتکار ابتدا دندانهای شما را با دقت بررسی میکند تا میزان جرم و نواحی مشکلدار را شناسایی کند.
- استفاده از ابزارهای جرم گیری: جرمهای دندانی با استفاده از ابزارهای مخصوص، مانند اسکیلر دستی یا اسکیلر اولتراسونیک برداشته میشوند. این ابزارها پلاک و جرم را به دقت از سطح دندانها و در برخی موارد از زیر خط لثه پاک میکنند.
- بروساژ دندان: پس از جرم گیری، بروساژ دندان یا پولیش انجام میشود تا سطح آنها صاف و براق شود و پلاکها سختتر به آن بچسبند.
- فلوراید تراپی (در صورت نیاز): در برخی موارد، دندانپزشک پس از جرم گیری از فلوراید برای تقویت مینای دندان استفاده میکند.
درکل میتوان گفت جرمگیری دندان یک فرآیند ساده اما مهم است که به حفظ سلامت دهان و دندان کمک میکند.
ایا جرم گیری دندان را سفید میکند؟
جرمگیری دندان به طور مستقیم باعث سفید شدن دندانها نمیشود. جرمگیری در واقع فرآیندی است که طی آن جرم و پلاکهای چسبیده به دندانها و زیر لثه پاک میشوند. این کار باعث میشود دندانها به رنگ طبیعی خود نزدیکتر شوند، اما لکههای عمیق و تغییر رنگهای ناشی از مصرف برخی مواد غذایی و نوشیدنیها را از بین نمیبرد. برای سفید کردن دندانها، روشهایی مانند بلیچینگ دندان وجود دارد که توسط دندانپزشک انجام میشود.
آیا جرم گیری دندان دردناک است؟
یکی از سوالات رایجی که ممکن است به ذهن شما برسد این است که “آیا جرم گیری دندان درد دارد؟” بسیاری از افراد ممکن است از انجام این فرآیند به دلیل ترس از درد اجتناب کنند، اما خبر خوب این است که جرم گیری در بیشتر موارد بدون درد است. البته ممکن است کمی احساس ناراحتی یا حساسیت به خصوص اگر جرمها زیر لثه باشند، داشته باشید. در چنین مواردی، دندانپزشک میتواند از بیحسی موضعی استفاده کند تا این حساسیت را کاهش دهد.
نکاتی برای کاهش حساسیت پس از جرم گیری
- از مسواکهای نرم استفاده کنید.
- از دهانشویههای مخصوص برای کاهش التهاب استفاده کنید.
- غذاها و نوشیدنیهای سرد یا خیلی داغ را پس از جرم گیری تا حد ممکن اجتناب کنید.
حساسیت دندان پس از جرمگیری، معمولاً طی چند روز برطرف میشود، اما میتوانید با رعایت نکات فوق، این روند را تسریع کنید و ناراحتی خود را کاهش دهید.
جرم گیری دندان چه تاثیری روی لثهها دارد؟
لثهها نقش بسیار مهمی در سلامت دندانها ایفا میکنند. جرمها به مرور زمان باعث التهاب و تحریک لثهها میشوند و در نهایت منجر به بیماریهای پریودنتال میشوند. اما آیا جرم گیری دندان میتواند به لثهها آسیب برساند؟ پاسخ کوتاه این است که اگر به درستی و توسط یک حرفهای انجام شود، جرم گیری نه تنها به لثهها آسیب نمیزند، بلکه باعث بهبود وضعیت آنها میشود.
تاثیر جرم گیری بر سلامت لثهها
- کاهش التهاب: پس از جرم گیری، لثهها سریعاً شروع به بهبود میکنند و التهاب کاهش مییابد.
- جلوگیری از تحلیل لثه: جرم گیری منظم میتواند از تحلیل رفتن لثهها جلوگیری کند.
- کاهش عمق پاکتهای لثهای: پاکتهای عمیق لثهای که ممکن است جرمها در آن تجمع کرده و حتی باعث تلخی دهان شوند. پس از جرم گیری پاکتهای لثهای کمتر میشوند.
در نتیجه، جرمگیری دندان نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت لثهها دارد. با انجام منظم جرمگیری، میتوانید از بروز بیماریهای لثه پیشگیری کرده و لبخندی سالم و زیبا داشته باشید.
آیا جرم گیری دندان را نازک میکند و به مینای دندان آسیب میرساند؟
یکی از نگرانیهای عمومی در مورد جرم گیری این است که آیا جرم گیری دندان را خراب میکند و ممکن است باعث آسیب به مینای دندان شود. مینای دندان به عنوان یک لایه محافظ از دندانها در برابر پوسیدگی و سایش محافظت میکند، بنابراین هر نوع آسیبی به آن میتواند منجر به مشکلات جدی شود. اما آیا جرم گیری دندان را نازک میکند و برای مینای دندان ضرر دارد؟
پاسخ کوتاه این است که خیر، جرم گیری دندان در صورتی که توسط یک دندانپزشک ماهر انجام شود، به هیچ وجه به مینای دندان آسیب نمیرساند. دستگاهها و ابزارهای جرم گیری به گونهای طراحی شدهاند که تنها پلاکها و جرمهای نرم و سخت شده را از بین ببرند و هیچ اثری روی مینای دندان ندارند.
درضمن درصورت عدم جرم گیری، جرمها به مرور زمان میتوانند حتی سختتر از مینای دندان شوند و به مرور زمان مینای دندان را تحلیل دهند. در برخی موارد، جرمها میتوانند باعث لکههای دائمی روی دندان شوند که حتی با بلیچینگ هم به طور کامل از بین نمیروند.
انواع جرم گیری دندان؛ روشهای مختلف
جرم گیری دندان بسته به نوع و میزان جرم و همچنین سلامت عمومی دهان و دندان به چند روش مختلف انجام میشود. ممکن است دندانپزشک شما یکی از این روشها را برای شما پیشنهاد دهد:
- جرم گیری دستی (Scaling): در این روش، دندانپزشک با استفاده از ابزارهای دستی مانند اسکیلر، پلاکها و جرمها را از سطح دندانها پاک میکند. این روش معمولاً برای افرادی که جرم کمی دارند و لثههای سالمتری دارند، استفاده میشود.
- جرم گیری اولتراسونیک: یکی از روشهای مدرن جرم گیری، استفاده از دستگاههای اولتراسونیک است. این دستگاهها با استفاده از ارتعاشات فراصوت، جرمهای سخت شده را از بین میبرند و در عین حال آب را به داخل پاکتهای لثهای تزریق میکنند تا بقایای جرم را بشویند.
- جرم گیری عمیق (Deep Cleaning): برای افرادی که بیماریهای لثهای پیشرفته دارند و یا جرمهای سنگینی زیر خط لثه دارند، جرم گیری عمیق یا کورتاژ لثه پیشنهاد میشود. در این روش، دندانپزشک علاوه بر جرم گیری، پاکتهای لثهای را به دقت تمیز میکند تا از عفونتهای بعدی جلوگیری شود.
چه افرادی به جرم گیری عمیق نیاز دارند؟
همه افراد به طور روتین به جرم گیری عادی نیاز دارند، اما افرادی که جرمها به عمق لثههایشان نفوذ کرده و یا علائم بیماریهای لثهای مانند خونریزی، التهاب شدید و تحلیل لثه دارند، به جرم گیری عمیق نیاز خواهند داشت. بهتر است قبل از انجام خدمات دندانپزشکی مانند عصب کشی، پر کردن یا ایمپلنت دندان، جرم گیری را انجام دهید. در صورت تمایل به کسب اطلاعات در رابطه با ایمپلنت میتوانید مقاله ایمپلنت دندان چیست را مطالعه نمایید.
مزایا و مضرات جرم گیری دندان؛ آیا واقعاً ضروری است؟
جرم گیری دندان، به عنوان یکی از اصلیترین روشهای حفظ سلامت دهان و دندان، مزایا و معایب خاص خود را دارد. بسیاری از افراد شاید از خود بپرسند “آیا واقعاً جرم گیری ضروری است؟” یا “آیا این فرآیند ممکن است به دندانها یا لثهها آسیب بزند؟”. در این بخش به بررسی دقیق مزایا و معایب جرم گیری دندان خواهیم پرداخت.
مزایای جرم گیری دندان
- بهبود سلامت لثهها: جرم گیری کمک میکند که پلاکها و جرمهایی که باعث التهاب و بیماری لثهها میشوند، برداشته شوند.
- کاهش خطر پوسیدگی دندان: جرمها، به دلیل مواد معدنی و اسیدهایی که تولید میکنند، باعث پوسیدگی دندانها میشوند. با برداشتن آنها، خطر پوسیدگی کاهش مییابد.
- بوی خوش دهان: بوی بد دهان که ناشی از باکتریها و جرمهای تجمع یافته است، پس از جرم گیری به میزان قابل توجهی کاهش مییابد.
- جلوگیری از تحلیل لثهها و از دست دادن دندانها: با جرم گیری منظم، میتوان از تحلیل لثهها و در نتیجه از دست دادن دندانها جلوگیری کرد.
- پیشگیری از بیماریهای سیستمیک: تحقیقات نشان داده که التهاب لثهها و بیماریهای پریودنتال میتوانند با بیماریهای سیستمیک مانند بیماریهای قلبی و دیابت مرتبط باشند. جرم گیری منظم میتواند این خطرات را کاهش دهد.
مضرات احتمالی جرم گیری دندان
- حساسیت پس از جرم گیری: برخی افراد ممکن است پس از جرم گیری دچار حساسیت به دماهای سرد یا گرم شوند. این حساسیت معمولاً موقتی است و پس از چند روز بهبود مییابد.
- احساس ناراحتی در حین یا بعد از جرم گیری: اگر جرمها زیر لثه قرار داشته باشند، ممکن است فرد در حین جرم گیری کمی احساس ناراحتی کند. البته دندانپزشکان از بیحسی موضعی استفاده میکنند تا این مشکل را به حداقل برسانند.
- خطر خونریزی لثهها: در صورتی که لثهها ملتهب باشند، ممکن است هنگام جرم گیری کمی خونریزی کنند. این مسئله نیز معمولاً به زودی برطرف میشود.
به طور خلاصه، مزایای جرمگیری دندان بسیار بیشتر از معایب آن است. با انجام منظم جرمگیری، میتوانید از بسیاری از مشکلات دهان و دندان پیشگیری کرده و لبخندی سالم و زیبا داشته باشید.
جرم گیری دندان هر چند وقت یک بار باید انجام شود؟
یکی از سوالات پرتکرار دیگر این است که “چند وقت یک بار باید دندانها را جرم گیری کرد؟” جواب این سوال بسته به شرایط هر فرد متفاوت است. برای برخی افراد، جرم گیری هر شش ماه یک بار توصیه میشود، در حالی که برای افرادی که از مشکلات لثه رنج میبرند، ممکن است نیاز به جرم گیریهای مکررتر باشد.
عوامل موثر بر زمانبندی جرم گیری دندان
- بهداشت دهان و دندان: افرادی که به طور منظم از نخ دندان و مسواک استفاده میکنند، معمولاً کمتر نیاز به جرم گیری دارند.
- نوع رژیم غذایی: مصرف زیاد غذاهای شیرین یا اسیدی میتواند به تشکیل سریعتر جرم منجر شود.
- وجود بیماریهای لثه: افرادی که مستعد بیماریهای لثه هستند، باید بیشتر به جرم گیری دندان توجه کنند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن به شدت احتمال تشکیل جرم را افزایش میدهد و این افراد نیاز بیشتری به جرم گیری دارند.
جدول زیر میتواند به شما کمک کند تا زمان مناسب برای جرم گیری دندان خود را تعیین کنید:
جدول زمانبندی جرم گیری دندان | |
وضعیت بهداشت دهان و دندان | توصیه برای جرم گیری |
بهداشت عالی و منظم | هر 6 تا 12 ماه |
بهداشت متوسط | هر 6 ماه |
وجود بیماریهای لثه | هر 3 تا 6 ماه |
سیگار کشیدن یا رژیم غذایی نامناسب | هر 3 ماه یا بیشتر |
توجه: این جدول زمانی تنها یک راهنما است و برای تعیین بهترین زمان برای جرمگیری دندان، باید با دندانپزشک خود مشورت کنید.
آیا جرم گیری برای کودکان هم لازم است؟
درست است که بسیاری از بزرگسالان نیاز به جرم گیری دارند، اما این سوال ممکن است برای والدین مطرح شود که “آیا کودکان هم نیاز به جرم گیری دارند؟” پاسخ این سوال بستگی به وضعیت بهداشت دهان و دندان کودک دارد.
دلایلی که ممکن است کودکان به جرم گیری نیاز داشته باشند:
- اگر کودک شما به خوبی مسواک نمیزند و یا از نخ دندان استفاده نمیکند، احتمال تشکیل پلاک و جرم افزایش مییابد.
- مصرف زیاد شیرینی و خوراکیهای اسیدی میتواند به سرعت جرمها را روی دندانهای کودکان ایجاد کند.
- در صورتی که دندانهای کودک به صورت نامنظم رشد کرده باشند، ممکن است برخی نواحی از دندانهای او به راحتی توسط مسواک پاک نشوند و جرمها روی آنها تجمع کنند.
بنابراین، اگر دندانپزشک کودک شما تشخیص دهد که نیاز به جرم گیری دارد، بهتر است این کار به موقع انجام شود تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود.
جرم گیری دندان خانگی؛ آیا ممکن است؟
بسیاری از افراد به دنبال روشهایی هستند که بتوانند جرمهای دندانی خود را در خانه از بین ببرند. در حالی که برخی از محصولات موجود در بازار ادعا میکنند که میتوانند به این هدف کمک کنند، اما باید بدانید که جرمهای سخت شده معمولاً با مسواک زدن یا استفاده از محصولات خانگی قابل حذف نیستند.
محصولات خانگی برای حذف پلاکها:
- مسواکهای برقی: این مسواکها میتوانند به طور موثرتری پلاکها را پاک کنند، اما برای جرمهای سخت شده کافی نیستند.
- دهانشویههای ضدپلاک: این محصولات میتوانند به کاهش تشکیل پلاک کمک کنند، اما نمیتوانند جرمهای موجود را از بین ببرند.
- نخ دندان: استفاده از نخ دندان میتواند به جلوگیری از تشکیل جرم کمک کند، اما جرمهای موجود را پاک نمیکند.
بنابراین، هر چند که این محصولات میتوانند به بهبود وضعیت بهداشت دهان و دندان کمک کنند، اما برای حذف جرمهای سخت شده، حتماً باید به یک دندانپزشک مراجعه کنید.
مقایسه جرم گیری دندان و بلیچینگ؛ آیا با هم فرق دارند؟
یکی دیگر از سوالات رایج این است که “آیا جرم گیری دندان همان بلیچینگ است؟” پاسخ کوتاه این است که نه، این دو فرآیند کاملاً با هم متفاوت هستند.
- جرم گیری دندان: به فرآیندی اشاره دارد که در آن پلاکها و جرمهای سخت شده از سطح دندان و زیر لثهها برداشته میشوند تا سلامت دهان و دندان حفظ شود.
- بلیچینگ دندان: فرآیندی است که در آن رنگ دندانها با استفاده از مواد سفید کننده بهبود مییابد و ظاهر دندانها سفیدتر و براقتر میشود. بلیچینگ بیشتر یک فرآیند زیبایی است و هیچ اثری بر سلامت دندانها ندارد.
بنابراین، اگر هدف شما از جرم گیری سفیدتر شدن دندانها است، ممکن است بلیچینگ نیاز داشته باشید، اما برای بهبود سلامت دهان و دندان، جرم گیری ضروری است.
چگونه میتوان از تشکیل جرم دندان جلوگیری کرد؟
بهترین راه برای جلوگیری از نیاز به جرم گیریهای مکرر، پیشگیری از تشکیل جرم است. اگرچه برخی عوامل مانند ژنتیک و نوع رژیم غذایی میتوانند بر میزان تشکیل جرم تأثیر بگذارند، اما با رعایت نکات سادهای میتوان به طور موثری از آن پیشگیری کرد.
نکات برای جلوگیری از تشکیل جرم دندان:
- مسواک زدن منظم: حداقل دو بار در روز مسواک بزنید. استفاده از مسواک برقی میتواند به پاکسازی بهتر پلاکها کمک کند.
- استفاده از نخ دندان: حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید تا پلاکهای موجود بین دندانها از بین بروند.
- دهانشویههای ضدپلاک: استفاده از دهانشویههای مخصوص میتواند به کاهش تشکیل پلاکها کمک کند.
- اجتناب از غذاهای شیرین و اسیدی: این نوع غذاها پلاکها را تغذیه کرده و منجر به تشکیل سریعتر جرمها میشوند.
درضمن باید هر 6 ماه یک بار برای بررسی وضعیت دندانها و انجام جرم گیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
هزینه جرمگیری دندان 1403 چقدر است؟
هزینه جرمگیری دندان متناسب با عوامل مختلفی از جمله نوع پروسه، منطقه جغرافیایی، تخصص دندانپزشک و تجهیزات مورد استفاده متفاوت است. به طور کلی، قیمت جرمگیری دندان در سال 1403 با توجه به جدول زیر، به شرح زیر تخمین زده میشود:
نوع پروسه | رنج قیمت (تومان) |
جرمگیری و بروساژ دندان یک فک | از 500,000 تومان به بالا |
جرمگیری و بروساژ دندان دو فک | از 1,000,000 تومان به بالا |
توجه: این جدول صرفاً یک تخمین کلی است و برای اطلاع دقیق از هزینهها، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید. همچنین، برخی بیمههای دندانپزشکی بخشی از هزینه جرمگیری را پوشش میدهند.
نتیجهگیری؛ آیا جرم گیری دندان ضروری است؟
پس از بررسی تمامی جنبههای جرم گیری دندان، به این نتیجه میرسیم که این فرآیند برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری است. هر چند که ممکن است کمی ناراحت کننده باشد، اما با انجام منظم جرم گیری میتوان از مشکلات جدیتر مانند بیماریهای لثه، پوسیدگی دندانها و حتی از دست دادن دندانها جلوگیری کرد.
بنابراین، اگر تا به حال جرم گیری انجام ندادهاید و یا مدت زمان طولانی از آخرین جرم گیری شما گذشته است، همین حالا وقت آن است که به دندانپزشک خود مراجعه کنید و سلامت دهان و دندانهای خود را تضمین کنید.
بخش سوالات متداول درباره جرمگیری دندان
1. چرا جرمگیری دندان مهم است؟
جرمگیری دندان برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری است. جرم و پلاکهایی که روی دندانها و زیر لثهها تشکیل میشوند، میتوانند باعث التهاب لثه، بیماریهای پریودنتال و حتی از دست دادن دندانها شوند. جرمگیری با حذف این جرمها، از بروز این مشکلات جلوگیری میکند.
2. جرمگیری چه مدت طول میکشد؟
مدت زمان جرمگیری به میزان جرم روی دندانها، تعداد دندانهایی که نیاز به جرمگیری دارند و روش انجام جرمگیری بستگی دارد. به طور معمول، جرمگیری یک فک بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول میکشد.
3. چه مدت یکبار باید دندانها را جرمگیری کرد؟
به طور کلی، توصیه میشود هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کرده و دندانها را جرمگیری کنید. اما این زمان ممکن است بسته به شرایط دهان و دندان هر فرد متفاوت باشد.
4. چه افرادی بیشتر به جرمگیری نیاز دارند؟
افرادی که بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت نمیکنند، افراد سیگاری، افرادی که دارای بریس یا ایمپلنت هستند و افرادی که بیماریهای لثهای دارند، بیشتر به جرمگیری نیاز دارند.
5. آیا بیمه هزینه جرمگیری را پوشش میدهد؟
پوشش بیمه برای جرمگیری دندان به نوع بیمه و طرح شما بستگی دارد. برخی بیمهها بخشی از هزینه جرمگیری را پوشش میدهند.
6. چه زمانی باید برای جرم گیری دندان به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائمی مانند خونریزی لثه، تورم لثه، عقبنشینی لثه یا بوی بد دهان را دارید، باید زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید. حتی اگر هیچ علامتی ندارید، باز هم توصیه میشود هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید تا از سلامت دهان و دندان خود اطمینان حاصل کنید.