کامپوزیت دندان چیست؟ مزایا، معایب، انواع و مراحل اجرای کامپوزیت
آیا شما هم لبخندی زیبا و خیره‌کننده می‌خواهید؟ برای داشتن چنین لبخندی راه‌های مختلفی وجود دارد که یکی از بهترین و برجسته‌ترین تکنیک‌ها کامپوزیت دندان است. کامپوزیت انتخابی محبوب برای بسیاری از افرادی است که به دنبال بهبود ظاهر دندان‌های خود هستند. محبوبیت بالای کامپوزیت به این دلیل است که در مقایسه با سایر درمان‌های زیبایی دندان بسیار سریع‌تر و ارزان‌تر است. در این مطلب از طب خونه درباره اینکه کامپوزیت دندان چیست نکات مهمی را برای شما ارائه می‌دهیم. پس تا انتها همراه ما باشید.
کامپوزیت دندان چیست؟ کاربردهای کامپوزیت دندان
به طور کلی در علم دندانپزشکی کامپوزیت دندان طیف وسیعی از درمان‌های زیبایی و ترمیمی دندان را شامل میشود. اما کامپوزیت دندان که ما می‌شناسیم در واقع رزین کامپوزیت است. از رزین کامپوزیت به روش‌های مختلفی در دندانپزشکی استفاده میشود. مواد استفاده شده در کامپوزیت از پلیمر است که هم‌رنگ دندان است. با استفاده از تکنیک کامپوزیت دندان می‌توان یک سری مشکلات دندانی را حل کرد که عبارت‌اند از:
- پرکردن دندان‌های جلویی
- ترمیم دندان‌های شکسته
- پر کردن فضای بین دندان‌ها
- ترمیم و اصلاح ترک خوردگی
- بد رنگی و بد فرمی دندان
- برخی ناهنجاری‌های دندانی
- بلند کردن و بزرگ کردن دندان‌ها
- اصلاح جزئی دندان‌ها
بیشترین کاربرد کامپوزیت دندان برای زیبایی، ترمیم و برطرف کردن ایرادات دندان‌های جلو است. کامپوزیت دندان‌های جلویی به قصد داشتن لبخند هالیوودی انجام میشود. در لبخند هالیوودی حداقل ۸ دندان جلویی فک بالا و ۸ دندان جلویی پایین کامپوزیت میشود.
انواع کامپوزیت بر اساس نحوه قرارگیری؛ مستقیم و غیرمستقیم
حالا که با تعریف کامپوزیت و کاربردهای آن آشنا شدید باید با انواع کامپوزیت نیز آشنا شوید. کامپوزیت بر اساس نحوه قرارگیری روی دندان‌ها به صورت کلی به دو دسته کامپوزیت مستقیم و کامپوزیت غیرمستقیم تقسیم میشود. در ادامه تفاوت بین کامپوزیت مستقیم و غیرمستقیم را بررسی می‌کنیم.
کامپوزیت مستقیم؛ مستقیم روی دندان اعمال میشود
در نوع کامپوزیت مستقیم، رزین کامپوزیت مستقیماً روی دندان‌ها اعمال میشود. متخصص ارتودنسی رزین کامپوزیت را مستقیماً روی دندان شکل می‌دهد تا ظاهر طبیعی‌تری ایجاد کند. قبل از استفاده از کامپوزیت، ممکن است دندان‌ها نیاز به اچ سبک داشته باشند. اسید اچ برای از بین بردن لکه‌های دندان و ایجاد حفره‌های بسیار ریز (در اندازه‌های میکروسکوپی) استفاده میشود. این کار باعث میشود مواد کامپوزیت وارد این حفره‌ها شده و بهتر بچسبد.
کامپوزیت غیرمستقیم؛ در لابراتور ساخته و سفارشی سازی میشود
هنگام استفاده از کامپوزیت غیرمستقیم، دندان‌ها باید مانند کامپوزیت مستقیم آماده شوند. با این حال، به جای اینکه رزین کامپوزیت مستقیماً روی دندان‌ها قالب‌گیری شود. روکش‌های شما از قبل در لابراتوار دندانپزشکی ساخته و برای شما سفارشی می‌شوند. سپس با چسب روی دندان‌ها اعمال می‌گردد. از آنجایی که کامپوزیت غیرمستقیم نسبت به کامپوزیت مستقیم قوی‌تر و ماندگارتر هستند، معمولاً قیمت بالاتری دارند.
انواع کامپوزیت بر اساس مواد مورد استفاده؛ 5 مورد از مهم‌ترین نوع کامپوزیت
کامپوزیت در درجه اول بر اساس اندازه و ترکیب ذرات پرکننده آنها طبقه‌بندی می‌شوند. این پرکننده‌ها که معمولاً از شیشه یا سرامیک ساخته می‌شوند، نقش مهمی در استحکام، جلاپذیری و عملکرد کلی کامپوزیت دارند. برای شناخت انواع برند کامپوزیت دندان می‌توانید مقاله لینک شده «بهترین برند کامپوزیت دندان» را مطالعه نمایید. اکنون 5 مورد از مهم‌ترین انواع کامپوزیت موجود را با توجه به مواد مورد استفاده و همچنین خواص منحصر به فرد آنها بررسی خواهیم کرد.
1) کامپوزیت متراکم؛ غیرقابل استفاده برای دندان‌های قدامی
کامپوزیت متراکم استحکام زیادی دارد و کار کردن با آن آسان است. در حالی که این نوع کامپوزیت دوام بالایی دارد؛ اما از نظر زیبایی‌شناختی ایده‌آل‌ترین گزینه نیست. از کامپوزیت متراکم اغلب برای استفاده در دندان‌های قدامی توصیه نمی‌شوند. بیشتر برای دندان‌های عقب استفاده میشود؛ زیرا در معرض دید نیستند.
2) کامپوزیت هیبریدی؛ پرمصرف‌ترین نوع کامپوزیت
کامپوزیت هیبرید ترکیبی از خصوصیات انواع رزین کامپوزیت است. ترکیب شیمیایی این نوع کامپوزیت حاوی ذرات ماکرو و میکرو است که ترکیبی از زیبایی و دوام را به ارمغان می‌آورد. هیبریدها امروزه پرمصرف‌ترین کامپوزیت هستند که برای ترمیم‌های قدامی (جلو) و خلفی (پشت) مناسب هستند.
3) کامپوزیت نانوفیل؛ جدیدترین نسل کامپوزیت
جدیدترین نسل کامپوزیت از نانوذرات استفاده می‌کنند. نانو ذرات باعث جلاپذیری عالی و بهبود زیبایی‌شناسی میشود. با این حال، کامپوزیت نانوفیل به اندازه برخی از کامپوزیت‌های هیبریدی مستحکم نیستند. از این نوع کامپوزیت برای ترمیم دندان‌ها در وسعت زیاد استفاده نمی‌شود. استفاده از آنها اغلب بر روی ترمیم‌های کوچک‌تر و افزایش زیبایی‌شناسی متمرکز است.
4) کامپوزیت بر پایه رزین روان؛ شکننده‌ترین نوع کامپوزیت
کامپوزیت بر پایه رزین روان از ریزذرات کامپوزیتی تشکیل شده‌اند که قالب‌گیری آنها را آسان می‌کند. ترکیب مایع این نوع کامپوزیت، او را برای بهبود در موارد جزئی که بیماران به دنبال راه‌حلی کمتر تهاجمی هستند، ایده‌آل می‌سازد. با این حال، این نوع روکش نسبت به سایر انواع روکش‌های رزین شکننده‌تر است.
5) نانوکامپوزیت؛ ایده‌آل‌ترین نوع کامپوزیت دندان
نانوکامپوزیت جدیدترین نوع کامپوزیت دندان است که این روزها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. نانوکامپوزیت از فناوری نانو برای ذرات پرکننده بسیار ریز استفاده می‌کند که هم برای زیبایی و هم برای دوام روکش‌ها مفید است. بنابراین برای افزایش زیبایی و استحکام دندان‌ها ایده‌آل هستند.
کامپوزیت دندان چیست و چگونه انجام میشود؟
در اینجا مراحل استفاده از کامپوزیت را بر روی دندان‌ها شرح می‌دهیم. در صورت عدم نیاز به درمان مقدماتی دندانپزشکی، استفاده از کامپوزیت را می‌توان در عرض 1-2 ویزیت انجام داد. زیرا قرار دادن آنها راحت‌تر از روکش‌های سرامیکی است. مراحل استفاده از کامپوزیت عبارت‌اند از:
- ارزیابی اولیه: در ارزیابی اولیه دندانپزشک به بررسی انتظارات بیمار و اینکه آیا کامپوزیت برای فرد مناسب است می‌پردازد.
- انتخاب نوع کامپوزیت: کامپوزیت رزین را می‌توان به طور مستقیم یا غیرمستقیم اعمال کرد که هر کدام فرایند متفاوتی را دنبال دارد. با توجه به اهداف درمانی و شرایط بیمار نوع کامپوزیت انتخاب میشود.
- پولیش و تنظیم: پس از اعمال کامپوزیت، دندانپزشک شما بررسی می‌کند که آیا نیاز به تنظیم وجود دارد یا خیر. کامپوزیت همچنین برای ایجاد یک روکش صاف، براق و طبیعی مانند دندان، پولیش میشود.
با توجه به حساسیت انجام کامپوزیت، تمام این مراحل باید توسط دندانپزشک ماهر و زبده انجام شود. اگر در هر یک از مراحل اشتباهی صورت بگیرد دندان‌های شما در معرض خطر قرار می‌گیرند.
مزایای کامپوزیت دندان؛ 4 مزیت عمده کامپوزیت
کامپوزیت دندان روشی است که در یک جلسه، تغییرات عمده‌ای را در شکل، رنگ، اندازه و تراز کردن دندان‌ها ایجاد می‌کند. چندین مزیت کامپوزیت دندان وجود دارد که آن را به یک ماده محبوب برای ترمیم دندان تبدیل می‌کند. برخی از مزایای کلیدی گرفتن کامپوزیت عبارت‌اند از:
1) داشتن ظاهر طبیعی؛ مهم‌ترین مزیت کامپوزیت
داشتن ظاهر طبیعی یکی از مزایای کلیدی کامپوزیت است؛ زیرا با رنگ و ظاهر طبیعی دندان شما مطابقت دارد. با کامپوزیت، دندان‌ها دیگر زرد نخواهند شد و اعتمادبه‌نفس بیشتری خواهید داشت. علاوه بر این، عیوب و پوسیدگی دندان‌های شما کاملاً پوشانده و خنده شما زیباتر میشود. اگر رنگ کامپوزیت با رنگ دندان شما همخوانی بیشتری داشته باشد، نتیجه طبیعی‌تر خواهد بود. این مزیت زیبایی به ویژه برای دندان‌های جلویی و سایر نواحی برجسته دهان مطلوب است.
2) کم تهاجمی‌ترین نوع روکش؛ نیازی به تراشیدن دندان‌ها نیست
مزیت دیگر کامپوزیت دندان این است که یک روش ایمن محسوب میشود. کامپوزیت به اندازه سایر درمان‌های دندانپزشکی، مانند روکش‌ها، تهاجمی نیست. اگر از مواد کامپوزیت فقط برای زیبایی ظاهر دندان‌های خود استفاده می‌کنید، در این صورت نیازی به تراشیدن دندان‌ها ندارید.
3) ارزان بودن؛ هزینه کمتری نسبت به روکش‌های زیبایی دارد
کامپوزیت دندان در مقایسه با سایر درمان‌های دندانی، گزینه‌ای نسبتاً ارزان است. کامپوزیت دندانی از مخلوطی از ذرات پلاستیک و شیشه ساخته می‌شوند که بسیار ارزان‌تر از سایر مواد مانند چینی یا طلا است. هزینه کامپوزیت دندان نسبت به سایر روش‌های مورد استفاده برای سفید کردن و بهبود ظاهر دندان بسیار کمتر است.
4) روشی سریع و آسان؛ احتیاج به مراجعه مکرر به دندانپزشک نیست
مزیت دیگر تهیه کامپوزیت دندان این است که یک روش نسبتاً سریع و آسان است. برخلاف سایر درمان‌های دندانی مانند روکش، کامپوزیت دندانی را می‌توان در یک جلسه استفاده کرد. این بدان معنی است که شما می توانید بدون نیاز به انتظار برای چندین قرار ملاقات، به نتایج مورد نظر خود برسید.
عوارض کامپوزیت دندان؛ 3 عیب کلیدی کامپوزیت
اگرچه کامپوزیت مزایای بسیاری دارد و امروزه بسیار محبوب است. اما در هر صورت این روش شامل معایبی نیز میشود که در بسیاری از موارد می‌توان از آن چشم پوشی کرد. معایب را قبل از انتخاب آن به عنوان ماده‌ای برای ترمیم دندان باید در نظر گرفته شود. عوارض کامپوزیت دندان شامل موارد زیر میشود:
1) طول عمر محدود؛ ماندگاری کم و رنگ پذیری کامپوزیت
اولین عیب کامپوزیت دندان این است که به اندازه سایر درمان‌های دندانی بادوام نیست. کامپوزیت دندانی از مخلوطی از ذرات پلاستیک و شیشه ساخته میشود که دوام آنها را نسبت به سایر مواد مانند چینی یا طلا بسیار کمتر می‌کند. علاوه بر این، کامپوزیت می‌تواند در طول زمان مستعد لکه شدن و تغییر رنگ باشد که ارزش زیبایی‌شناختی او را کمتر می‌کند. طول عمر کامپوزیت تحت تأثیر عواملی مانند بهداشت دندان، عادات غذایی و محل ترمیم است.
2) حساسیت به کامپوزیت؛ برخی افراد به مواد کامپوزیت حساسیت دارند
یکی از معایب دندان‌های کامپوزیت این است که برخی از افراد پس از قرار دادن کامپوزیت روی دندان، دچار حساسیت می‌شوند. البته تعداد افرادی که از حساسیت‌های دندانی رنج می‌برند بسیار کم است. حساسیت به کامپوزیت به خاطر مواد سازنده آن و چسب استفاده شده در فرایند استفاده از کامپوزیت است.
3) تکنیک حساس؛ احتیاج به تخصص و مهارت بالای دندانپزشک دارد
استفاده از کامپوزیت برای زیبایی دندان نیاز به تخصص و تجربه زیادی است. برای ایجاد یک پیوند بادوام، دندانپزشک باید اطمینان حاصل کنند که دندان در طول عمل تمیز و خشک است تا فرایند به درستی انجام شود. برای انجام اصولی کامپوزیت باید به دندانپزشک حاذق و زبده مراجعه نمایید.
عوامل موثر بر هزینه کامپوزیت دندان چیست؟ معیارهای مهم و مؤثر بر قیمت کامپوزیت
برای شما ممکن است این سؤال پیش آمده باشد که هزینه کامپوزیت چقدر است؟ به طور کلی هزینه کامپوزیت معمولاً کمتر از سایر انواع روکش‌ها است. اما قیمت کامپوزیت به عوامل مختلفی از جمله موارد زیر بستگی دارد:
- نوع کامپوزیت انتخابی
- تعداد کامپوزیت مورد نیاز
- محل کلینیک دندانپزشکی
- تکنولوژی مورد استفاده در کلینیک
- اندازه دندان مورد نظر برای کامپوزیت
- میزان پیچیدگی درمان
قبل از اینکه برای انجام کامپوزیت اقدام نمایید. بهتر است با دندانپزشک خود درباره هزینه‌های جاری و نحوه پرداخت آن مشورت کنید.
چگونه از کامپوزیت خود مراقبت کنیم؟
در حالی که کاربرد کامپوزیت نسبت به انواع دیگر روکش‌ها راحت‌تر است، اما نیاز به نگهداری زیادی دارد. زیرا بیشتر مستعد لکه شدن و سایش هستند. در زیر نکاتی در مورد نحوه تمیز کردن و مراقبت صحیح کامپوزیت آورده شده است:
- رعایت بهداشت کامل دهان و دندان: برای حفظ سلامت دهان و دندان باید به طور منظم مسواک بزنید. نخ دندان بکشید و از دهان شویه استفاده کنید.
- پرهیز از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های خاص: برخی غذاها و نوشیدنی‌ها هستند که دندان‌ها را لکه‌دار می‌کنند. شما باید از نوشیدنی‌هایی مانند شراب، قهوه و چای و غذاهایی مانند انواع توت‌ها، شکلات تلخ، سس سویا و کاری خودداری کنید.
- خودداری از سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می‌تواند کامپوزیت شما را لکه‌دار کند. توصیه میشود میزان سیگار را کاهش دهید یا به طور کامل ترک کنید.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: ضروری است که در معاینات منظم دندانپزشکی شرکت کنید. در طی این جلسات به طور کامل کامپوزیت شما معاینه و در صورت لزوم دوباره پولیش میشود.
در نهایت از دندان‌های خود به عنوان ابزار برای باز کردن و شکستن اشیا استفاده نکنید. کامپوزیت نسبت به فشار زیاد حساس است و امکان خرد شدن آن وجود دارد.
جمع‌بندی درباره کامپوزیت دندان چیست؟
افرادی که به دنبال داشتن لبخندی زیبا هستند حتماً اصطلاح کامپوزیت را شنیده‌اند. کامپوزیت یکی از روش‌های رایج زیباسازی دندان است. این روش زیبایی طرف‌داران زیادی دارد. زیرا نسبت به روکش‌های دندانی دیگر ارزان‌تر و کمتر تهاجمی است. در این مطلب از طب خونه سعی کردیم سؤال شما که کامپوزیت دندان چیست؟ را به زبانی ساده پاسخگو باشیم. امیدواریم مطالب ذکر شده برای شما مفید باشد. اگر در زمینه کامپوزیت سؤالی دارید با ما مطرح نمایید.
سؤالات متداول
طول عمر کامپوزیت چقدر است؟
طول عمر کامپوزیت می‌تواند متفاوت باشد. اما اگر به درستی از آنها مراقبت و نگهداری شود، می‌تواند بین 5 تا 10 سال دوام بیاورد.
بهترین برند کامپوزیت دندان چیست؟
یکی از تفاوت‌های مهم بین انواع کامپوزیت دندان، برندهای مختلف آن است. برندهای آمریکایی و ژاپنی بهترین تولیدکنندگان کامپوزیت در جهان هستند.
بهترین رنگ کامپوزیت کدام است؟
رنگ کامپوزیت در 4 گرید A، B، C و D تولید میشود.
- گروه A دارای سایه قهوه‌ای
- گروه B سایه زرد
- گروه C سایه خاکستری
- گروه D دارای سایه قرمز
هر یک از یک این گریدها طیف رنگ‌های مختلفی دارند. دندانپزشک در انتخاب رنگ کامپوزیت به رنگ و شکل طبیعی دندان‌های بیمار و رنگ پوست، چشم و فرم صورت توجه می‌کند.
فرق لمینت و کامپوزیت دندان چیست؟
به‌صورت کلی فرق لمینت و کامپوزیت دندان در موادی است که از آن ساخته شده‌اند. مهم‌ترین فرق لمینت و کامپوزیت دندان در موارد زیر است:
- محل و نحوه ساخت روکش
- ماندگاری و دوام روکش‌ها
- امکان برگشت‌پذیر بودن و خرابی روکش‌ها
- هزینه‌های اجرای روکش دندانی
- و غیره
بهترین نوع کامپوزیت دندان چیست؟
اینکه کدام نوع کامپوزیت دندان برای شما بهترین گزینه است را دندانپزشک تشخیص می‌دهد. دندانپزشک با توجه به وضعیت فک، دهان و بودجه شما بهترین گزینه را پیشنهاد می‌کند.
کامپوزیت چیست و انواع آن کدام است؟
کامپوزیت‌ها موادی هستند که از ترکیب دو یا چند ماده مختلف به دست می‌آیند تا ویژگی‌های بهتری نسبت به مواد اولیه خود داشته باشند. انواع کامپوزیت‌ها عبارتند از:
- کامپوزیت‌های پلیمری (FRP) ترکیب پلیمرهای مختلف با فیبرها مانند فیبر کربن، شیشه و کولار.
- کامپوزیت‌های فلزی (MMC) ترکیب فلزات با ذرات یا فیبرهای تقویتی مانند سرامیک‌ها.
- کامپوزیت‌های سرامیکی (CMC) ترکیب سرامیک‌ها با الیاف تقویتی برای افزایش مقاومت حرارتی و مکانیکی.
- کامپوزیت‌های زمینه طبیعی: ترکیب مواد طبیعی با الیاف یا ذرات دیگر مانند بامبو و کتان.
