رژیم فستینگ چیست؟ معجزهای برای تناسب اندام
رژیم فستینگ چیست و چگونه باعث کاهش وزن میشود؟ رژیم فستینگ یا روزهداری متناوب یکی از محبوبترین روشهای لاغری در دنیاست که علاوه بر کاهش وزن، سبب تنظیم وضعیت متابولیسم بدن میشود. برخلاف رژیمهای سخت و محدودکننده، رژیم فستینگ بیشتر روی زمانبندی مصرف غذا تمرکز دارد.
تنظیم زمانبندی مصرف غذا به بدن فرصت میدهد تا فرایند چربیسوزی را به صورت طبیعی افزایش دهد. بسیاری از افراد تصور میکنند که کاهش وزن یعنی کم خوردن و تحمل گرسنگی؛ اما رژیم فستینگ ثابت کرده که میتوان بدون حذف وعدههای غذایی اصلی، به اندام ایدهآل رسید.
در این مقاله از طب خونه قصد داریم در این خصوص که اصول، فواید و روشهای مختلف برای کاهش وزن در رژیم فستینگ چیست صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا با رعایت نکات علمی این مقاله در مدت زمان بسیار کم به تناسب اندام برسید.
رژیم فستینگ چیست و چگونه باعث کاهش وزن میشود؟
رژیم فستینگ چگونه است و چرا اینقدر محبوب شده؟ این رژیم که به نام روزهداری متناوب نیز شناخته میشود، بر پایه محدود کردن زمان غذا خوردن طراحی شده است. در این روش، فرد تنها در یک بازه زمانی مشخص اجازه مصرف غذا دارد و در ساعات باقیمانده از مصرغ غذا پرهیز میکند.
این روند باعث کاهش کالری دریافتی و تحریک فرآیندهای متابولیکی بدن میشود. از آنجایی که بدن در زمان ناشتا از ذخایر چربی به عنوان منبع انرژی استفاده میکند، سوخت و ساز بدن افزایش یافته و ذخایر چربی اضافه کاهش پیدا میکند.
یکی از دلایل اصلی تأثیر رژیم فستینگ بر کاهش وزن، کاهش سطح انسولین است. زمانی که بدن به مدت طولانی غذا دریافت نکند، سطح انسولین کاهش مییابد و تولید هورمونهای چربیسوزی مانند نوراپینفرین افزایش مییابند. این فرآیند باعث میشود که بدن به جای ذخیره چربی، از آن برای تأمین انرژی استفاده کند.
یکی از سوالات مهم افرادی که رژیم فستینگ را دنبال میکنند این است که از کجا بفهمیم در حال چربی سوزی هستیم؟ مهمترین علائم چربی سوزی شامل: کاهش وزن، احساس سبکی و افزایش انرژی در طول روز است.
آشنایی با انواع رژیم فستینگ؛ کدام یک مؤثرتر است؟
در تعریف اینکه رژیم فستیگ چیست باید بگوییم که یک الگوی تغذیه ایست که در آن فرد بهصورت دورهای بین زمانهای مصرف غذا و ناشتا ماندن تعادل ایجاد میکند. انواع مختلفی از این رژیم وجود دارد. یکی از پرطرفدارترین رژیمهای فستینگ رژیم فستینگ 16 8 است.
در تمام انواع نمونه رژیم فستینگ 16 8، فرد 16 ساعت ناشتا بوده و تنها 8 ساعت اجازه مصرف غذا دارد. روش دیگر رژیم فستینگ 5:2 است که در آن فرد در پنج روز هفته (مثلا پنج روز اول هفته) غذای معمولی مصرف میکند؛ اما در دو روز دیگر باید کالری مصرفی خود را محدوده به مقدار 500-600 کالری کند.
در نوع دیگری از انواع رژیم فست (رژیم فستینگ ۱۲ ساعته متناوب)، فرد یک روز در میان کالری مصرفی خود را کاملا حذف و یا کاهش میدهد. در رژیم فستینگ ۱۲ ساعته، دریافت کالری طی 12 ساعت به حداقل رسیده و فرد از مصرف غذاهای دارای کربوهیدرات خودداری میکند.
سوالی که برای بسیاری از افراد پیش میآید این است که رژیم فستینگ چند کیلو کم میکند؟ در جواب باید گفت که میزان کاهش وزن بستگی به عواملی مانند: نوع رژیم، میزان کالری مصرفی در دورههای مصرف غذا، سطح فعالیت بدنی و ویژگیهای فردی دارد. پیروی دقیق از برنامه رژیم غذایی و مصرف ناهار و صبحانه رژیمی خوشمزه شکم آب کن به افزایش چربی سوزی شما کمک میکند.
تحقیقات جدید نشان دادهاند که این رژیم به کاهش وزن 0.5 تا 1 کیلوگرم در هفته منجر میشود. با این حال برخی از افراد ممکن است کاهش وزن بیشتری را داشته باشند. علاوه بر کاهش وزن، فستینگ میتواند به بهبود سوختوساز، کاهش مقاومت به انسولین و بهبود سلامت قلب کمک کند.
در چه ساعتهای فست باشیم بهتر است؟
انتخاب بهترین ساعت برای فستینگ به سبک زندگی، برنامه روزانه و ریتم طبیعی بدن بستگی دارد. بسیاری از افراد ترجیح میدهند وعده غذایی خود را بین ۱۲ ظهر تا ۸ شب یا ۱۰ صبح تا ۶ عصر مصرف کنند و در ساعات باقی مانده در شرایط ناشتا یا روزهداری باشند. این بازه زمانی با ساعت طبیعی بدن همخوانی دارد و باعث کنترل بهتر گرسنگی میشود. مهمترین نکته ثبات در برنامه روزانه است تا بدن بتواند به این الگوی غذایی عادت کند.
چرا فستینگ باعث چربیسوزی سریع میشود؟
رژیم فستینگ با کاهش دورههای مصرف غذا، سطح انسولین بدن را کاهش داده و بدن را وارد فاز چربیسوزی میکند. در دورههای ناشتا یا روزهداری، ذخایر گلیکوژن بدن کاهش یافته و بدن برای تأمین انرژی به سراغ چربیهای اضافه میرود. علاوه بر این فستینگ باعث افزایش تولید هورمونهایی مانند نوراپینفرین میشود.
افزایش تولید هورمون نوراپینفرین، میزان سوخت وساز بدن را افزایش داده و چربیسوزی را سرعت میبخشند. مجموعه این اثرات باعث شده که بسیاری از افراد به دنبال رژیم فستینگ رایگان باشند؛ زیرا در این رژیم نیازی به رعایت برنامههای غذایی پیچیده و یا مصرف مکملهای گرانقیمت ندارد و تنها با تنظیم زمان غذا خوردن میتوانند به نتایج مطلوبی برسند.
نمونه برنامه غذایی در رژیم فستینگ؛ نمونه رژیم فستینگ 16 8 در یک روز
در رژیم فستینگ 16/8، فرد پس از 16 ساعت ناشتا بودن، در یک بازه زمانی 8 ساعته باید غذا مصرف کند. این الگوی تغذیهای سبب بهبود متابولیسم بدن شده و به مرور زمان منجر بهکاهش وزن میشود. اما سوال مهم این است که در رژیم فستینگ چی بخوریم؟ انتخاب غذاهای سالم و مغذی در بازه مجاز مصرف غذا، بسیار مهم است. نمونه رژیم فستینگ رایگان 16/8 به شکل زیر است:
مواد غذایی مجاز در بازه ناشتا یا روزهداری؛ در 16 ساعت فست چه میتوانیم بخوریم؟
در جواب این سوال که در زمان فستینگ چه چیزهایی میتوانیم بخوریم؟ باید گفت که رژیم فستینگ در واقع نوعی الگوی تغذیهای است که در آن از ساعت 8 شب تا 12 ظهر روز بعد، فرد فقط مجاز به مصرف آب، چای بدون قند، قهوه تلخ و یا دمنوشهای گیاهی بدون شکر است. در این بازه زمانی فرد باید از مصرف هرگونه غذای جامد یا مایعات دارای کالری زیاد پرهیز کند.
برنامه غذایی برای بازه 8 ساعته مصرف غذا در رژیم فستینگ 16/8
در جدول زیر برنامه یک روزه برای آشنایی با مواد غذایی مجاز در رزیم فستینگ را خواهیم داشت.
زمان | برنامه غذایی |
12 ظهر (ناهار) | پروتئین (مرغ، ماهی، تخممرغ یا گوشت) +سبزیجات پخته یا تازه + کربوهیدرات (برنج قهوهای، نان سبوسدار یا سیبزمینی شیرین) + چربی سالم (روغن زیتون یا آووکادو) |
4 بعدازظهر (میانوعده) | یک مشت مغز (بادام، گردو، پسته) +اوتمیل جو دو سر + یک عدد میوه (سیب، پرتقال یا توتها) |
7:30 شب (شام) | پروتئین سبک (ماهی یا سینه مرغ کبابی) + سالاد با روغن زیتون یا ماست چکیده + یک کف دست نان سبوسدار یا یک عدد سیبزمینی کوچک |
نکته: در طول ساعات روزه داری، هیدراته ماندن اهمیت زیادی دارد، بنابراین نوشیدن آب و مایعات بدون کالری مثل دمنوشهای گیاهی توصیه میشود. اگر به دنبال یک صبحانه مقوی و کمکالری هستید، مقاله طرز تهیه اوتمیل برای لاغری را از دست ندهید! برای آشنایی با این دستور سالم و دیگر نکات تغذیهای، سایر مقالات طب خونه را مطالعه کنید.
چگونه رژیم فستینگ را شروع کنیم؟ نکات مهم برای اجرای موفق
برای شروع رژیم فست اولین قدم مهم این است که برنامهریزی دقیقی برای زمانبندی وعدههای غذایی خود داشته باشید. پس از بررسی پاسخ سوال رژیم فستینگ چیست؟ لازم است اشاره کنیم برای موفقیت در این رژیم بهتر است که به تدریج بدن خود را به این الگو عادت دهید و از مصرف غذاهای فرآوریشده و یا پرکالری در زمانهای مجاز مصرف غذا پرهیز کنید.
علاوه بر این در طول دوره ناشتا یا روزهداری میتوانید آب، چای بدون قند و قهوه تلخ بنوشید تا احساس گرسنگی کمتری داشته باشید. اگر در ابتدای مسیر کاهش وزن قرار دارید، استفاده از رژیم شوک یک روزه برای استپ وزنی میتواند به شما کمک کند تا روند کاهش وزن را سرعت بخشید.
در این روش فرد یک روز کامل به طور جدی وارد دوره ناشتا یا روزهداری میشود و میزان کالری مصرفی را به حداقل میرساند. پیروی از این رژیم باعث میشود که بدن تا از حالت ایستایی (عدم کاهش وزن) خارج شده و فرآیند چربیسوزی را آغاز کند.
اشتباهات رایج در رژیم فستینگ؛ چرا رژیم شما بینتیجه است؟
رژیم فستینگ یکی از روشهای مؤثر برای کاهش وزن و بهبود وضعیت متابولیکی بدن است. با این حال بسیاری از افراد به دلیل نداشتن آگاهی کافی دچار اشتباهات مهمی میشوند که میتواند تأثیر این رژیم را کاهش دهد. یکی از رایجترین اشتباهات، مصرف بیشازحد کالری در بازه مجاز غذا خوردن است.
برخی تصور میکنند که پس از ساعات روزهداری یا ناشتا، میتوانند بدون محدودیت، غذا بخورند. این کار نه تنها روند چربیسوزی را مختل میکند، بلکه ممکن است منجر به افزایش وزن شود. از سوی دیگر برخی افراد کالری دریافتی خود را بیش از حد محدود میکنند. این کار باعث کاهش متابولیسم، افت انرژی و ضعف عمومی بدن میشود.
اشتباه دیگر مصرف غذاهای ناسالم و فرآوریشده در زمانهای مجاز غذا خوردن است. اگرچه رژیم فستینگ بر زمان غذا خوردن تمرکز دارد؛، اما کیفیت مواد غذایی مصرفی نیز بسیار مهم است. مصرف غذاهای سرشار از قندهای مصنوعی، چربیهای ناسالم و کربوهیدراتهای فرآوریشده میتواند تأثیر مثبت این رژیم را کاهش داده و منجر به نوسانات قند خون و احساس گرسنگی مداوم شود.
رژیم فستینگ برای چه کسانی مناسب نیست؟
احتمالا پس از مطالعه مطالب بالا میپرسید مهمترین محدودیتها و خطرات رژیم فستینگ چیست؟ چه کسانی نباید این رژیم غذایی را انتخاب کنند؟ پیروی از رژیم فستینگ برای افرادی که مشکلات پزشکی خاص مانند: دیابت، اختلالات تغذیهای، بیماریهای قلبی و فشار خون بالا دارند؛ مناسب نیست. رعایت دوره ناشتا بودن برای بعضی از بیماران با خطر افت فشار ناگهانی همراه است.
افراد مبتلا به بیماریهای اشاره شده باید قبل از شروع رژیم با پزشک خود مشورت کنند. علاوه بر این زنان باردار و در حال شیردهی نیز باید از انتخاب رژیم فستینگ خودداری کنند؛ زیرا ناشتا بودن طولانی مدت برای بدن آنها و نوزاد با عوارض مختلفی همراه است.
تأثیر رژیم فستینگ بر سطح انسولین و قند خون؛ بهترین روش برای کاهش قند خون
رژیم فستینگ رایگان و اصولی تأثیر قابل توجهی روی سطح انسولین و میزان قند خون دارد. زمانی که فرد وارد دورههای روزهداری میشود، بدن به دلیل نبود غذا، از ذخایر چربی برای تأمین انرژی استفاده میکند. این فرآیند باعث کاهش سطح انسولین در خون میشود.
رعایت رژیم فستینگ در تنظیم تولید و ترشح انسولین نیز موثر است. تنظیم میزان ترشح انسولین سبب تنظیم قند خون در بدن میشود. تنظیم قند خون در بدن برای افرادی که دچار مقاومت به انسولین هستند یا در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند؛ اهمیت فراوانی دارد.
جالب است که بدانید تحقیقات نشان داده است که رعایت رژیم فستینگ باعث بهبود عملکرد سلولهای بتای پانکراس (تولیدکننده انسولین) میشود. با این حال افرادی که دیابت دارند باید قبل از شروع رژیم، تحت نظر پزشک قرار بگیرند؛ زیرا ممکن است نیاز به تنظیم مجدد دوز انسولین داشته باشند.
حالا که پاسخ سوال رژیم فستینگ چیست، را بررسی کردیم، شاید برایتان جالب باشد که بپرسید “روزی چند تا طناب بزنیم تا لاغر شویم؟” این سؤال کاملاً منطقی است، چرا که فعالیت بدنی نقش بسیار مهمی در فرآیند کاهش وزن و تنظیم قند خون دارد. برای کاهش وزن توصیه میشود متناسب با وضعیت بدن خود روزی ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طناب بزنید.
جمع بندی؛ رژیم فستینگ، روشی ساده اما مؤثر!
رژیم فستینگ یک روش ساده اما قدرتمند برای کاهش وزن و ارتقای سلامت بدن است. این سبک تغذیهای نه تنها به چربیسوزی کمک میکند، بلکه متابولیسم را تنظیم کرده، تعادل ترشح انسولین و سطح قند خون را بهبود میبخشد و حتی تأثیر مثبتی بر عملکرد مغز دارد.
جذابترین ویژگی رژیم فستینگ، انعطافپذیری آن است. شما میتوانید براساس سبک زندگی و نیازهای خود، یکی از مدلهای این رژیم را انتخاب کنید. اگر به دنبال راهی پایدار برای کنترل وزن و بهبود سبک زندگی خود هستید، رژیم فستینگ میتواند گزینهای عالی باشد.
البته، موفقیت در این روش به رعایت نکات کلیدی مانند انتخاب غذاهای سالم، هیدراته ماندن و پرهیز از پرخوری در زمانهای مجاز بستگی دارد. تحقیقات اخیر نشان میدهد که رژیم فستینگ میتواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند.
کاهش التهاب خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی و دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. در نهایت، قبل از شروع این رژیم، بهتر است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا مطمئن شوید این روش تغذیهای برای بدن شما مناسب است.
سوالات متداول در مقاله رژیم فستینگ چیست؟
1. آیا در فستینگ باید غذاهای خاصی بخورم؟
بله؛ در زمان مصرف غذا بهتر است از غذاهای مغذی مانند: سبزیجات، پروتئینها و چربیهای سالم استفاده کنید تا بدن شما به خوبی تغذیه شود.
2. چه مدت باید فستینگ کنم تا نتایج آن را ببینم؟
معمولاً پس از 2 تا 4 هفته پیروی از رژیم فستینگ، میتوانید نتایج چشمگیر در کاهش وزن و افزایش انرژی را مشاهده کنید.
3. در رژیم فستینگ مصرف چه نوشیدنیهایی مجاز است؟
در رژیم فست مصرف نوشیدنیهای بدون کالری مانند: آب، چای سبز و قهوه بدون شکر مجاز است.
4. رژیم فستینگ در مقایسه با سایر رژیمها چه مزیتی دارد؟
برخلاف سایر رژیمها، در رژیم فستینگ نیاز به بررسی مداوم کالری مصرفی ندارید. تمرکز این رژیم بیشتر روی زمان مصرف غذا است.
5. آیا رژیم فستینگ باعث کاهش اشتها میشود؟
بله؛ رژیم فستینگ به دلیل تغییرات هورمونی و تنظیم تولید هورمون مربوط به گرسنگی (هورمون گرلین) میتواند به کاهش اشتها و مصرف کمتر کالری کمک کند.