درمان سریع اسهال کودکان؛ راهنمای قدم به قدم والدین

هیچ‌چیز برای یک پدر و مادر، سخت‌تر از دیدن بی‌حالی و درد کشیدن فرزندشان نیست. وقتی کودک پرانرژی و شاداب دیروز، امروز گوشه‌ای کز کرده و از دل‌درد و اسهال به خود می‌پیچد، انگار دنیا روی سر آدم خراب می‌شود. در این لحظات پراسترس، اولین فکری که مثل برق از ذهن می‌گذرد این است: «برای درمان سریع اسهال کودکان چه کار کنم؟» جستجو برای پیدا کردن یک «معجزه درمان اسهال کودکان» یا یک «قویترین داروی گیاهی برای اسهال کودکان» در اینترنت، واکنشی کاملا طبیعی و از سر دلسوزی است.

اما در این شرایط، عجله کردن و پناه بردن به توصیه‌های غیرعلمی، می‌تواند از چاله به چاه افتادن باشد. در این راهنمای کامل و خودمانی از مجله پزشکی طب خونه، می‌خواهیم مثل یک دوست آگاه و باتجربه، دست شما را بگیریم و قدم به قدم، از اولین لحظات شروع بیماری تا بهبودی کامل، کنارتان باشیم. به شما می‌گوییم که دشمن اصلی در این بیماری چیست، چطور با راهکارهای خانگی ساده، ایمن و موثر، شرایط را مدیریت کنید و چه علائمی را باید به عنوان «زنگ خطر» جدی بگیرید و فورا به پزشک مراجعه کنید. این یک نقشه راه کامل برای عبور آرام و ایمن از این چالش است.

چرا بدن کودک اسهال می‌گیرد؟ درک مکانیسم دفاعی بدن قبل از هر اقدامی

قبل از هر اقدامی برای درمان سریع اسهال کودکان، باید یک نکته مهم را بدانیم: اسهال به خودی خود یک «بیماری» نیست، بلکه یک واکنش دفاعی هوشمندانه از طرف بدن کودک شماست. بدن با این کار، در واقع در حال «خانه‌تکانی» و بیرون ریختن سریع ویروس‌ها، باکتری‌ها یا هر عامل مزاحم دیگری از سیستم گوارش است. پس تلاش برای متوقف کردن فوری اسهال با داروهای خودسرانه، مثل این است که درِ خانه را روی دزدی که در حال فرار است، ببندیم!

پس خطر واقعی کجاست؟ دشمن اصلی و شماره یک، «کم‌آبی» (Dehydration) است.

بدن کوچک کودکان، به خصوص نوزادان و آن‌هایی که زیر دو سال هستند، مثل یک لیوان کوچک آب است که خیلی سریع خالی می‌شود. آن‌ها به دلیل وزن کمتر و سوخت‌وساز بالاتر، در زمان اسهال به سرعت آب و املاح حیاتی بدن (مانند سدیم و پتاسیم که برای کارکرد قلب و مغز ضروری هستند) را از دست می‌دهند. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) و یونیسف، کم‌آبی ناشی از اسهال، متاسفانه همچنان یکی از دلایل اصلی بیماری‌های شدید و حتی مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال در بسیاری از نقاط جهان است.

بنابراین، تمام تمرکز شما در درمان سریع اسهال کودکان در خانه باید روی جایگزینی مایعات از دست رفته باشد، نه بند آوردن خود اسهال.

علائم کم‌آبی در کودکان را مثل یک متخصص بشناسید

شما به عنوان پدر و مادر، بهترین پزشک فرزندتان هستید. این علائم را به خوبی به خاطر بسپارید:

• خشکی دهان و لب‌ها: زبان کودک چسبناک به نظر می‌رسد.
• گریه کردن بدون اشک: این یکی از نشانه‌های کلیدی است.
• کم شدن ادرار: پوشک کودک برای بیش از ۶ ساعت خشک می‌ماند یا کودک بزرگتر، ادرار بسیار کم و زردرنگی دارد.
• گود رفتن چشم‌ها: چشم‌ها بی‌حال و فرورفته به نظر می‌رسند.
• بی‌حالی و خواب‌آلودگی غیرعادی: کودک توان بازی کردن ندارد و مدام ضعیف و بی‌حال است به همراه تنفس یا ضربان قلب تند.
• فرورفتگی ملاج (نقطه نرم روی سر نوزادان): این یک علامت خطر جدی در نوزادان است.

مشاهده هر یک از این علائم، به خصوص در کودکان زیر یک سال، یک زنگ خطر جدی است و یعنی باید به فکر کمک پزشکی باشید.

اصول طلایی درمان خانگی؛ جادوی آبرسانی مجدد با ORS

این بخش، مهم‌ترین و حیاتی‌ترین بخش راهنمای ماست. معجزه درمان اسهال کودکان، نه در یک داروی گیاهی کمیاب، بلکه در یک بسته ساده، ارزان و در دسترس به نام «او آر اس» (ORS) نهفته است.

• چرا ORS از هر نوشیدنی دیگری بهتر است؟ محلول خوراکی او آر اس (Oral Rehydration Solution) یک فرمول علمی و دقیق از آب، نمک (سدیم) و شکر (گلوکز) است. این ترکیب هوشمندانه به گونه‌ای طراحی شده که جذب آب و املاح حیاتی را در روده به حداکثر ممکن می‌رساند.
• چرا آب خالی کافی نیست؟ چون املاح از دست رفته را جبران نمی‌کند.
• چرا آبمیوه و نوشابه مضر است؟ چون قند بسیار بالای آن‌ها، مثل آهنربا آب را به داخل روده می‌کشد و اسهال را بدتر می‌کند (به این حالت اسهال اسمزی می‌گویند).

روش صحیح استفاده از ORS که معجزه می‌کند:

• پودر ORS را دقیقا طبق دستور روی بسته (معمولا در چهار لیوان یا یک لیتر آب جوشیده سرد شده) حل کنید. محلول را بیش از حد غلیظ یا رقیق نکنید.
• محلول آماده شده را در یک پارچ تمیز در یخچال نگه دارید (تا ۲۴ ساعت قابل استفاده است).

نکته طلایی: محلول را به طور مکرر و در حجم‌های بسیار کم به کودک بدهید. به جای دادن یک لیوان کامل، هر ۲-۳ دقیقه یک قاشق چای‌خوری یا مرباخوری به او بدهید. این روش از تحریک معده و استفراغ جلوگیری کرده و به جذب بهتر کمک می‌کند.

یک نکته مهم: اسهال می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در حالی که اکثر موارد ویروسی هستند، گاهی اوقات ممکن است به دلیل انگل‌ها ایجاد شود که نیازمند رویکرد درمانی متفاوتی است. در بزرگسالان، این شرایط گاهی با تجویز قرص ضد انگلهای قوی برای بزرگسالان درمان می‌شود، اما در کودکان تشخیص و درمان باید حتما و حتما تحت نظر پزشک متخصص باشد.

تغذیه در زمان اسهال؛ چه غذاهایی به کودک بدهیم و از چه چیزهایی پرهیز کنیم؟

یک باور غلط قدیمی و بسیار خطرناک می‌گفت که در زمان اسهال باید معده کودک را خالی نگه داشت. این کار کاملا اشتباه است. بدن ضعیف کودک برای مبارزه با میکروب‌ها و ترمیم دیواره آسیب‌دیده روده، به شدت به انرژی و مواد مغذی نیاز دارد. اما در زمان اسهال چه غذلیی به کودک بدهیم؟

رژیم غذایی BRAT؛ یک راهنمای ساده و کاربردی

رژیم غذایی BRAT یک راهنمای کلاسیک و امتحان پس داده برای تغذیه در زمان اسهال است که هضم آسانی دارد. این حروف اول کلمات زیر هستند:

• Bananas (موز): موز رسیده سرشار از پتاسیم (یکی از املاح مهمی که در اسهال از دست می‌رود) است و هضم راحتی دارد.
• Rice (برنج): کته نرم و بدون روغن، بهترین دوست معده در این دوران است. نشاسته برنج به سفت شدن مدفوع کمک می‌کند.
• Applesauce (پوره سیب): پوره سیب (بدون شکر اضافه) حاوی فیبری به نام پکتین است که به جذب آب اضافی در روده و کنترل اسهال کمک می‌کند.
• Toast (نان تست): نان سفید و برشته شده، یک کربوهیدرات ساده است که انرژی لازم را بدون فشار آوردن به معده فراهم می‌کند.

علاوه بر این‌ها، می‌توانید از مواد غذایی مفید زیر نیز با خیال راحت استفاده کنید:

• سیب‌زمینی آب‌پز و له شده (بدون کره و روغن)
• ماست پروبیوتیک ساده و کم‌چرب (برای کمک به بازسازی باکتری‌های مفید روده)
• سوپ مرغ ساده و بدون چربی با هویج و رشته فرنگی (هم مایعات و هم املاح را تامین می‌کند

جدول تغذیه هوشمندانه در زمان اسهال کودکان
غذاهای مجاز و مفید (دوستان معده)	غذاهای ممنوعه و مضر (دشمنان معده)
کته نرم با ماست پروبیوتیک و کمی پودر نعنا خشک	شیر گاو و لبنیات پرچرب (ممکن است عدم تحمل لاکتوز موقت ایجاد شود)
موز رسیده و له شده	آبمیوه‌های صنعتی، نوشابه‌ها و هر نوع نوشیدنی شیرین
پوره سیب و هویج آب‌پز	غذاهای چرب، سرخ‌شده، فست‌فود و چیپس و پفک
نان تست سفید و بیسکویت‌های ساده و بدون کرم	میوه‌ها و سبزیجات نفاخ (کلم، حبوبات، خیار، هندوانه)
سوپ مرغ و رشته فرنگی (بدون رب و پیاز داغ)	شکلات، شیرینی‌جات و کیک و کلوچه

نکته تخصصی: دل‌درد و دل‌پیچه از علائم شایع و آزاردهنده همراه با اسهال هستند. اگرچه این درد برای کودک سخت است، اما از دادن خودسرانه قرص مسکن دل درد به او جدا خودداری کنید. برخی مسکن‌ها (مانند ایبوپروفن) می‌توانند معده را تحریک کرده و وضعیت را بدتر کنند. تمرکز بر رژیم غذایی مناسب و آبرسانی، بهترین و ایمن‌ترین راه برای تسکین دل‌درد است.

درمان‌های گیاهی و سنتی؛ آیا «قویترین داروی گیاهی برای اسهال کودکان» واقعیت دارد؟

بسیاری از مادران و مادربزرگ‌ها با دلسوزی به دنبال یافتن قویترین داروی گیاهی برای اسهال کودکان هستند و از درمان‌های سنتی که سینه‌به‌سینه منتقل شده، استفاده می‌کنند. برخی از این روش‌ها می‌توانند به عنوان یک درمان حمایتی و تسکین‌دهنده مفید باشند، اما هرگز نباید جایگزین اصول اصلی (یعنی آبرسانی با ORS) شوند.

نگاهی علمی به درمان‌های گیاهی رایج:

• عرق نعنا یا دمنوش نعنا: نعنا خاصیت ضد اسپاسم دارد؛ یعنی به شل شدن عضلات روده و کاهش دل‌پیچه و درد کمک می‌کند. این یک درمان علامتی خوب و بی‌خطر است.
• پودر سنجد: سنجد به دلیل داشتن ماده‌ای به نام «تانن»، خاصیت قابض دارد و می‌تواند به کاهش تعداد دفعات اسهال کمک کند. مخلوط کردن کمی از پودر آن با ماست پروبیوتیک می‌تواند مفید باشد.
• دانه اسفرزه یا بارهنگ: این دانه‌ها با جذب آب در روده، به حجیم و سفت شدن مدفوع کمک می‌کنند.

یک هشدار بسیار بسیار مهم: هرگز از داروهای گیاهی نامشخص، ترکیبات عطاری که نمی‌شناسید یا جوشانده‌هایی که از ایمنی آن‌ها برای کودک مطمئن نیستید، استفاده نکنید. بدن کودکان بسیار حساس است و برخی گیاهان می‌توانند سمی، حساسیت‌زا یا دارای تداخلات دارویی باشند. قویترین داروی گیاهی برای اسهال کودکان در واقع همان آبرسانی صحیح و رژیم غذایی مناسب است. به دنبال معجزه درمان اسهال کودکان در یک گیاه خاص و کمیاب نباشید. درک اینکه درمان سریع دل درد با روش‌های ساده و ایمن مانند استفاده از کیسه آب گرم و دمنوش نعنا امکان‌پذیر است، شما را از توسل به روش‌های پرخطر و ناشناخته باز می‌دارد.

این غذاهای ساده و مغذی، انرژی لازم برای بهبودی را بدون فشار آوردن به دستگاه گوارش حساس کودک، فراهم می‌کنند.

درمان سریع اسهال کودکان با دارو؛ چه زمانی، چه داروهایی و چه خطراتی؟

این بخش، یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های درمان سریع اسهال کودکان است و نیازمند مسئولیت‌پذیری بسیار بالایی از طرف والدین است. وسوسه استفاده از یک دارو برای «بند آوردن» سریع اسهال بسیار قوی است، اما این کار می‌تواند مانند پاک کردن صورت مسئله به جای حل آن باشد و حتی عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد. داروها ابزارهای قدرتمندی هستند که اگر به درستی و در جای خود استفاده نشوند، می‌توانند بیشتر از خود بیماری آسیب‌رسان باشند.

درک این نکته حیاتی است که در اکثر قریب به اتفاق موارد، اسهال کودکان ویروسی است و همانطور که برای سرماخوردگی داروی خاصی وجود ندارد، برای اسهال ویروسی نیز درمان دارویی خاصی نیاز نیست و بدن خود به خود با آن مبارزه می‌کند. نقش ما به عنوان والدین، حمایت از بدن در این مبارزه است، نه دخالت بی‌مورد در آن. در ادامه، به تفصیل به بایدها و نبایدهای دارویی در این شرایط می‌پردازیم تا شما با آگاهی کامل، بهترین و ایمن‌ترین تصمیم را برای فرزندتان بگیرید.

خط قرمز مطلق؛ داروهای ضد اسهال بزرگسالان را فراموش کنید!

هرگز و تحت هیچ شرایطی از داروهای ضد اسهال مخصوص بزرگسالان مانند لوپرامید (Imodium) یا دیفنوکسیلات برای کودک خود استفاده نکنید. این داروها با فلج کردن حرکات طبیعی روده، اسهال را به صورت مکانیکی متوقف می‌کنند. این کار باعث می‌شود میکروب‌ها و سموم در روده به دام افتاده، تکثیر شوند و بتوانند وارد جریان خون شوند که می‌تواند منجر به عفونت‌های شدید، تب بالا و عوارض مرگبار شود.

داروهای ایمن و مفیدی که می‌توانید برای درمان اسهال کودک در نظر داشته باشید

تنها دو گروه دارویی وجود دارند که استفاده از آن‌ها در کنار آبرسانی، نه تنها ایمن است، بلکه توسط محافل علمی نیز توصیه می‌شود:

پروبیوتیک‌ها (یار کمکی روده‌ها): این‌ها همان باکتری‌های مفیدی هستند که به بازسازی ارتش باکتری‌های خوب روده که در اثر اسهال از بین رفته‌اند، کمک می‌کنند. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که پروبیوتیک‌ها می‌توانند طول دوره اسهال ویروسی را به طور متوسط حدود یک روز کاهش دهند. ساشه‌های پروبیوتیک مخصوص کودکان مانند «کیدی لاکت» و «پدی لاکت» در داروخانه‌های ایران به راحتی و بدون نسخه یافت می‌شوند.

مکمل روی (Zinc): سازمان بهداشت جهانی (WHO) و یونیسف، مصرف مکمل روی را به عنوان بخشی استاندارد از درمان سریع اسهال کودکان در سراسر جهان توصیه می‌کنند. روی (Zinc) به ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده دیواره روده کمک کرده و شدت و مدت اسهال را کاهش می‌دهد. شربت یا قطره سولفات روی باید با دوز مناسب سن و وزن و ترجیحا تحت نظر پزشک مصرف شود.

برای انتخاب بهترین گزینه و درک اهمیت تغذیه تخصصی در بیماری‌های گوارشی، می‌توانید با مطالعه راهنمایی در مورد صبحانه مناسب برای رفلاکس معده، دید بازتری نسبت به سلامت دستگاه گوارش پیدا کنید.

چه زمانی باید بخاطر اسهال کودک فورا به پزشک یا بیمارستان مراجعه کرد؟

درمان سریع اسهال کودکان در خانه برای اکثر موارد خفیف تا متوسط که ناشی از ویروس‌ها هستند، کاملا کافی است. اما شما به عنوان والدین، باید علائم خطر را بشناسید و بدانید چه زمانی باید فورا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی یا پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.

لیست علائم خطر که نباید نادیده گرفته شوند:

• علائم کم‌آبی شدید: بی‌حالی شدید و خواب‌آلودگی غیرعادی (کودک را به سختی می‌توان بیدار کرد)، چشم‌های کاملا گود رفته، گریه بدون حتی یک قطره اشک، پوشک خشک برای بیش از ۸ ساعت.
• تب بالا و مداوم: تبی که با استامینوفن پایین نمی‌آید یا برای بیش از ۲ روز ادامه دارد.
• وجود خون یا بلغم (مواد ژله‌ای) در مدفوع: این علامت تقریبا همیشه نشانه یک عفونت باکتریایی جدی (مانند شیگلوز) است و نیاز به آنتی‌بیوتیک دارد.
• استفراغ مکرر و جهنده: اگر کودک هیچ مایعاتی، حتی ORS را هم نمی‌تواند در معده خود نگه دارد و همه چیز را بالا می‌آورد.
• درد شدید و غیرقابل تسکین شکم: اگر کودک به طور مداوم از درد شدید شکم شکایت دارد، به خود می‌پیچد و بی‌قراری می‌کند.
• اسهال طولانی‌مدت: اسهالی که بیش از ۷ روز (برای کودکان زیر یک سال) یا بیش از ۱۰ روز (برای کودکان بزرگتر) طول بکشد.
• داشتن بیماری زمینه‌ای: کودکانی که بیماری‌های خاصی مانند دیابت، بیماری کلیوی یا نقص سیستم ایمنی دارند، باید در همان ابتدای اسهال توسط پزشک ویزیت شوند.

توجه به علائم همراه مانند تب در ناحیه شکم و سر کودک بسیار مهم است و می‌تواند به پزشک در تشخیص دقیق علت بیماری کمک کند.

داروهای تجویزی پزشک؛ نگاهی به شربت‌های اسهال و سایر داروها

پس از مراجعه به پزشک و انجام معاینات لازم (و گاهی آزمایش مدفوع)، ممکن است داروهای خاصی برای درمان سریع اسهال کودکان با دارو تجویز شود.

• آنتی‌بیوتیک‌ها: اگر پزشک تشخیص دهد که علت اسهال یک عفونت باکتریایی (مانند شیگلا یا سالمونلا) یا انگلی (مانند ژیاردیا یا آمیب) است، آنتی‌بیوتیک مناسب مانند مترونیدازول (برای انگل‌ها)، آزیترومایسین یا کوتریموکسازول را تجویز خواهد کرد. به یاد داشته باشید که آنتی‌بیوتیک‌ها روی ویروس‌ها (که شایع‌ترین علت اسهال هستند) هیچ تاثیری ندارند و مصرف بی‌مورد آن‌ها مضر است.
• داروهای ضد تهوع: اگر استفراغ شدید مانع اصلی آبرسانی به کودک باشد، پزشک ممکن است یک داروی ضد تهوع ایمن برای کودکان مانند اندانسترون (Ondansetron) (با نام‌های تجاری مانند دمیترون) یا دومپریدون (Domperidone) را به صورت شربت یا شیاف تجویز کند تا کودک بتواند مایعات را تحمل کرده و دچار کم‌آبی نشود.

در این شرایط، آشنایی با گزینه‌های درمانی مختلف مانند بهترین شربت برای استفراغ کودکان می‌تواند به شما در درک بهتر تجویز پزشک و اهمیت آن کمک کند.

درمان اسهال در سنین مختلف؛ از نوزاد تا کودک بالای پنج سال

اصول درمان سریع اسهال کودکان در تمام سنین یکسان است: آبرسانی، تغذیه و استراحت. اما با توجه به سن کودک، نکات و اولویت‌ها کمی تغییر می‌کند.

درمان اسهال نوزادان (زیر یک سال):

• اولویت مطلق با شیر مادر: هرگز شیردهی را قطع نکنید. شیر مادر بهترین مایع و غذا برای نوزاد بیمار است. دفعات شیردهی را افزایش دهید.
• ORS بین وعده‌های شیر: بین وعده‌های شیر مادر یا شیر خشک، به نوزاد محلول ORS را با قاشق چای‌خوری یا قطره‌چکان بدهید.
• حساسیت بالا به کم‌آبی: نوزادان در بالاترین ریسک کم‌آبی قرار دارند. علائم خطر را در آن‌ها با وسواس بیشتری دنبال کنید.

درمان اسهال کودکان ۱ تا ۵ سال:

• ORS همچنان انتخاب اول است: در کنار آب و دوغ، ORS را به عنوان نوشیدنی اصلی به آن‌ها بدهید.
• رژیم غذایی BRAT: این رژیم برای این گروه سنی بسیار کارآمد است.
• شربت اسهال کودکان بالای دو سال: داروهایی مانند شربت زینک یا پروبیوتیک‌ها برای این گروه سنی بسیار مفید هستند.

درمان اسهال کودکان بالای پنج سال:

• ریسک کم‌آبی کمتر، اما همچنان جدی: درمان اسهال کودکان بالای پنج سال از همان اصول طلایی پیروی می‌کند، اما کودکان بزرگتر ذخایر مایعات بیشتری دارند و ریسک کم‌آبی شدید در آن‌ها کمی کمتر است.
• ارتباط کلامی بهتر: آن‌ها می‌توانند علائم خود مانند شدت درد، وجود خون در مدفوع یا سرگیجه را بهتر و دقیق‌تر توضیح دهند که به تشخیص کمک شایانی می‌کند.
• تحمل غذایی بیشتر: درمان اسهال کودکان بالای پنج سال از نظر تغذیه معمولا راحت‌تر است، زیرا آن‌ها می‌توانند طیف وسیع‌تری از غذاهای رژیم BRAT، سوپ‌ها و غذاهای ساده را تحمل کنند.

در نهایت، اصول درمان برای درمان اسهال کودکان بالای پنج سال و کودکان کوچکتر یکسان است: مایعات فراوان، استراحت کافی و غذای سبک و مقوی.

نتیجه‌گیری؛ آگاهی شما، قوی‌ترین و سریع‌ترین درمان برای کودک شماست

در پایان این راهنما به سوال اصلی بازمی‌گردیم: درمان سریع اسهال کودکان چیست؟ پاسخ این است که سریع‌ترین، ایمن‌ترین و علمی‌ترین راه، تمرکز بر جایگزینی مایعات از دست رفته با محلول ORS، ارائه یک رژیم غذایی سبک و قابل هضم و دادن فرصت به بدن هوشمند کودک برای مبارزه با عفونت و دفع آن است.

به جای جستجوی یک «قویترین داروی گیاهی برای اسهال کودکان» یا یک داروی ناشناخته در اینترنت، به دانش و غریزه خود به عنوان یک پدر و مادر آگاه اعتماد کنید. شما اکنون می‌دانید که دشمن اصلی کم‌آبی است، علائم خطر را به خوبی می‌شناسید و می‌دانید چه زمانی باید از یک متخصص کمک بگیرید. این آگاهی، قوی‌ترین، سریع‌ترین و موثرترین ابزاری است که برای محافظت از سلامت جگرگوشه‌تان در اختیار دارید.

در «طب خونه»، ما معتقدیم که دانش، کلید سلامتی و آرامش خانواده‌هاست. امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد تا با آرامش، اطمینان و قدرت بیشتری، این دوره ناخوشایند اما گذرا را مدیریت کنید.

سوالات متداول (FAQ) در مورد درمان سریع اسهال کودکان

۱. برای درمان سریع اسهال کودکان، آیا می‌توانم به او نوشابه یا آبمیوه بدهم؟

مطلقا خیر. این یک اشتباه رایج و خطرناک است. قند بسیار بالای این نوشیدنی‌ها می‌تواند با کشیدن آب به داخل روده، اسهال را تشدید کند (به این حالت اسهال اسمزی می‌گویند). بهترین و تنها نوشیدنی توصیه شده در سطح جهانی، محلول ORS است.

۲. آیا شیر مادر در زمان اسهال برای نوزاد مضر است و باید آن را قطع کرد؟

خیر، کاملا برعکس. شیر مادر بهترین، کامل‌ترین و شفابخش‌ترین غذا و دارو برای نوزاد مبتلا به اسهال است. هرگز شیردهی را قطع نکنید و حتی دفعات آن را برای جبران مایعات از دست رفته، بیشتر کنید. شیر مادر حاوی آب، الکترولیت‌ها و آنتی‌بادی‌هایی است که به مبارزه با عفونت کمک می‌کند.

۳. چه زمانی پس از بهبودی می‌توانم کودک را به مهدکودک یا مدرسه بفرستم؟

از آنجایی که اسهال‌های عفونی به شدت مسری هستند، توصیه می‌شود حداقل تا ۲۴ الی ۴۸ ساعت پس از آخرین باری که کودک مدفوع اسهالی داشته است، او را در خانه نگه دارید تا از انتقال عفونت به سایر کودکان جلوگیری شود.

۴. آیا واقعا اسهال می‌تواند به دلیل دندان درآوردن باشد؟

این یک باور رایج اما از نظر علمی رد شده است. دندان درآوردن به خودی خود باعث اسهال نمی‌شود. اما ممکن است همزمان با دوره دندان درآوردن که با بی‌قراری و تب خفیف همراه است، کودک به دلیل به دهان بردن دست‌ها و اشیاء مختلف، به یک عفونت ویروسی گوارشی مبتلا شود و این دو اتفاق با هم اشتباه گرفته شوند.

۵. “معجزه درمان اسهال کودکان” که در اینترنت و عطاری‌ها تبلیغ می‌شود چیست؟

هیچ معجزه و داروی جادویی وجود ندارد. معجزه درمان اسهال کودکان همان آگاهی شما به عنوان والدین، آبرسانی صحیح و مداوم با ORS، رعایت رژیم غذایی مناسب و مراجعه به موقع به پزشک در صورت مشاهده علائم خطر است. از هرگونه تبلیغات برای داروهای ناشناس و معجزه‌آسا برای سلامت فرزندتان دوری کنید.