قالب گیری دیجیتال دندان؛ آینده‌ای نوین در دندانپزشکی
دندانپزشکان همواره به دنبال ابزارها و روش‌هایی هستند که به بهبود نتایج درمان، افزایش بهره‌وری و مدرن‌سازی مطب آن‌ها کمک کند. یکی از نوآوری‌هایی که به‌طور چشمگیری در حال تحول صنعت دندانپزشکی است، ظهور قالب گیری دیجیتال دندان است. برخلاف فرآیند سنتی و زمان‌بر قالب‌گیری با مواد فیزیکی، فناوری قالب‌گیری دیجیتال جایگزینی سریع، دقیق و به‌مراتب راحت‌تر است و تجربه بیماران از این روند را متحول کرده است.
اما هنگام پذیرش فناوری‌های جدید در دندا‌پزشکی، لازم است مزایا را در مقایسه با روش‌های سنتی به‌دقت سنجید. در این مقاله از مجله پزشکی طب خونه، به بررسی تفاوت‌های قالب‌گیری دیجیتال و قالب‌گیری سنتی می‌پردازیم و مزایای آن‌ها را مرور می‌کنیم. اگر می‌خواهید به خوبی با روند قالب گیری دیجیتال دندان آشنا شوید خواننده این مقاله باشید:
قالب‌گیری دیجیتال دندان چیست؟ فناوری نوین بدون نیاز به مواد سنتی
قالب‌گیری دیجیتال دندان از فناوری پیشرفته اسکن سه‌بعدی برای ثبت دقیق و با جزئیات از دندان‌ها و لثه بیمار استفاده می‌کند. در این روش، دندانپزشک با استفاده از اسکنر دستی (wand)، تصاویری دقیق و فوری از دهان بیمار تهیه می‌کند که در ساخت ترمیم‌هایی چون روکش‌ها، بریج‌ها، ارتودنسی و دیگر خدمات به کار می‌رود.
نتیجه قالب گیری دیجیتال دندان یک مدل دقیق و آماده دندان برای طراحی و ساخت دندان‌ها در مدت زمان بسیار کوتاه است. برای انجام این روش می‌توانید به دندانپزشکی‌های مجهز مراجعه کرده یا در صورت نیاز فوری به کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی یا مراکز قالب گیری دیجیتال دندان تهران مراجعه کنید. لازم به ذکر است به دلیل اینکه قیمت دستگاه قالب گیری دیجیتال دندان بالا است این روش نسبت به روش سنتی هزینه بیشتر برای بیمار خواهد داشت.
فرآیند کار چگونه است؟ تصویربرداری دقیق با اسکنر داخل دهانی
قالب گیری دیجیتال دندان شامل چند مرحله زیر است:
- مرحله ابتدایی ترمیم، یعنی آماده‌سازی سطح دندان، تقریباً مانند گذشته انجام می‌شود. ابتدا باید پوسیدگی دندانی به‌طور کامل برداشته شده و سپس دندان به گونه‌ای فرم داده شود که روکش یا ترمیم (فیلینگ) به‌درستی روی آن بنشیند. این مرحله به دندان اجازه می‌دهد تا از نظر ظاهر، عملکرد و ساختار به حالت طبیعی خود بازگردد.
- در مرحله بعد، به‌جای استفاده از مواد قالب‌گیری سنتی، سطح دندان با پودر بازتاب‌دهنده پوشانده می‌شود. سپس با استفاده از اسکنر دستی داخل‌دهانی، تصاویر متعددی از سطح دندان ثبت می‌شود. این تصاویر به یک سیستم کامپیوتری منتقل شده و در نهایت به مدلی سه‌بعدی و دقیق از دندان تبدیل می‌شوند. این فناوری نوآورانه با استفاده از نور آبی با طول‌موج خاص، جزئی‌ترین انحناها و ویژگی‌های سطح دندان را با دقت بالا ثبت می‌کند. در قالب گیری دیجیتال دندان امکان مشاهده فوری دندان و نحوه قرارگیری آن در بایت بیمار وجود دارد.
- در این فرآیند در صورت نیاز به اصلاح، دندانپزشک می‌تواند به‌سرعت اقدامات لازم را انجام داده و دوباره اسکن کند تا مدل سه‌بعدی جدیدی تهیه شود.
- در نهایت، پس از تأیید مراحل آماده‌سازی و تصویرگیری، فایل دیجیتال به لابراتوار ارسال می‌شود تا روکش یا ترمیم طراحی و ساخته شود. در بسیاری از موارد، این کار در یک جلسه درمانی قابل انجام است.
بد نیست بدانید نحوه قالب گیری ایمپلنت در این روش با استفاده از اسکنرهای داخل دهانی و کوپلینگ‌های مخصوص انجام می‌شود. دستگاه اسکنر موقعیت دقیق ایمپلنت و بافت‌های اطراف آن را به‌صورت سه‌بعدی ثبت می‌کند. این روش باعث افزایش دقت در ساخت قطعات پروتزی و کاهش زمان درمان می‌شود. برای آشنایی بیشتر می‌توانید فیلم قالب گیری دیجیتال دندان را مشاهده کنید.
مقایسه قالب‌گیری دیجیتال و قالب‌گیری سنتی
در قالب‌گیری سنتی، از تری‌های پر شده با موادی مانند آلژینات یا پلی‌وینیل سیلوکسان استفاده می‌شود تا فرم دندان‌ها ثبت شود. این روش، اگرچه مؤثر است، اما زمان‌بر، آزاردهنده و همراه با احتمال خطاهای انسانی یا تغییر شکل مواد خواهد بود. اما در قالب‌گیری دیجیتال دندان این مشکلات با ارائه اسکن‌های سریع، دقیق و بدون مواد فیزیکی برطرف می‌شود. در ادامه، به‌صورت دقیق تفاوت‌های این دو روش را از جنبه‌های مختلف بررسی می‌کنیم:
| فاکتورهای مقایسه | قالب گیری دیجیتال | قالب گیری سنتی |
| فرآیند انجام قالب‌گیری | در این روش، از یک اسکنر دستی داخل‌دهانی استفاده می‌شود که با نور یا لیزر بی‌ضرر، سطح دندان‌ها و لثه را با سرعت بالا اسکن کرده و یک مدل سه‌بعدی دقیق از دهان بیمار ایجاد می‌کند. | در این روش، ماده‌ای خمیری‌شکل درون یک تری (قالب فلزی یا پلاستیکی) قرار گرفته و داخل دهان بیمار گذاشته می‌شود. بیمار باید روی آن فشار بیاورد و مدتی در همان حالت بماند تا ماده قالب‌گیری سفت شود و شکل دندان‌ها را بگیرد.
|
| راحتی برای بیمار | فرآیند اسکن بسیار سریع، غیرتهاجمی و راحت است. در این روش از مواد خمیری و حالت‌های ناراحت‌کننده استفاده نخواهد شد.
| بسیاری از بیماران این روش را ناراحت‌کننده می‌دانند؛ چرا که ماده خمیری ممکن است حس خفگی یا تهوع ایجاد کند و نیاز به ثابت نگه داشتن دهان برای چند دقیقه دارد. |
| دقت و صحت قالب‌گیری | اسکن دیجیتال دقت فوق‌العاده‌ای دارد. تصاویر سه‌بعدی ثبت‌شده اطلاعات دقیق‌تری از دندان‌ها، بایت و ساختار دهانی فراهم می‌کنند که امکان برنامه‌ریزی درمانی بهتر و ساخت ترمیم‌های دقیق‌تر را فراهم می‌سازد. | با وجود دقت قابل‌قبول، این روش ممکن است دچار خطا شود. به‌ویژه اگر بیمار در حین قالب‌گیری حرکت کند یا ماده به‌درستی نچسبد.
|
| سرعت و بهره‌وری در فرآیند درمان | فایل دیجیتال به‌صورت آنی به لابراتوار ارسال شده یا از طریق سیستم‌های CAD/CAM در همان مطب پردازش می‌شود. این موضوع زمان انتظار بیمار را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد. | قالب فیزیکی باید به لابراتوار ارسال شود که ممکن است چندین روز زمان ببرد تا روکش یا ترمیم ساخته شود. |
با ورود به دنیای دیجیتال و پیشرفت هر روزه علم، استفاده از تجهیزات دیجیتال در مراکز و کلینیک‌های دندانپزشکی الزامی است. چرا که می‌تواند روند درمان و بهبود را سرعت ببخشد و نتیجه بهتر و باکیفیت‌تری را نیز به همراه داشته باشد.
کاربردهای قالب‌گیری دیجیتال در حوزه‌های مختلف دندانپزشکی
با پیشرفت فناوری‌های تصویربرداری و طراحی دیجیتال، قالب گیری دیجیتال دندان به یکی از ابزارهای کلیدی در دندانپزشکی تبدیل شده است. این فناوری در بخش‌های متعددی از درمان‌های دندانی به‌کار گرفته می‌شود و مزایایی همچون دقت بالا، سرعت بیشتر و راحتی بیشتر برای بیمار را به همراه دارد. در ادامه به مهم‌ترین حوزه‌هایی که از این فناوری بهره‌مند شده‌اند، اشاره می‌کنیم:
- دندانپزشکی ترمیمی: طراحی و ساخت دقیق‌تر روکش، لمینت و بریج با کاهش دفعات مراجعه.
- ارتودنسی: تولید براکت‌ها، الاینرهای شفاف و ریتینرها با دقت بالا و سرعت بیشتر.
- ایمپلنتولوژی: افزایش دقت اندازه‌گیری برای کاشت موفق ایمپلنت و کاهش خطر خطاهای جراحی.
- پروتزسازی: ساخت دندان‌های مصنوعی کامل یا پارسیل با تناسب و راحتی بیشتر برای بیمار.
لازم به ذکر است که در قالب گیری دندان برای روکش پی اف ام (فلز سرامیک)، اسکن دقیق برای ثبت ساختار دندان عصب‌کشی شده و اطراف آن انجام می‌شود تا قالب سه‌بعدی کاملی تهیه شود. این دقت بالا باعث می‌شود روکش PFM با تناسب عالی ساخته شده و علاوه بر زیبایی، استحکام و دوام بالایی نیز داشته باشد.
باید اشاره کنیم که قالب گیری دیجیتال دندان با فراهم‌کردن داده‌های دقیق، بهبود روند درمان و کاهش خطاهای انسانی، به یکی از ارکان اصلی دندانپزشکی مدرن تبدیل شده است. استفاده گسترده از این فناوری نه تنها کیفیت خدمات درمانی را ارتقا می‌دهد، بلکه تجربه‌ی بیماران را نیز متحول می‌سازد.
مزایای قالب گیری دیجیتال دندان برای بیمار؛ راحتی بیشتر، دقت بالاتر برای بیمار
یکی از مهم‌ترین اهداف پیشرفت فناوری در دندانپزشکی، افزایش رضایت بیماران از روند درمان است. قالب‌گیری دیجیتال نیز دقیقاً در همین راستا عمل می‌کند و تجربه‌ای متفاوت، راحت‌تر و سریع‌تر نسبت به روش‌های سنتی فراهم می‌سازد. از مزایای قالب گیری دیجیتال دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دیگر نیازی به تحمل مواد قالب‌گیری خمیری، حالت تهوع، ناراحتی یا اضطراب حین قالب‌گیری سنتی نیست.
- امکان بررسی فوری میزان آمادگی دندان برای ترمیم وجود دارد.
- ساخت ترمیم‌هایی مانند روکش، ونیر و پرکردگی دندانی در بسیاری از موارد، تنها در یک جلسه قابل انجام است.
- این فناوری، زمان کلی درمان را نسبت به روش‌های سنتی به شکل محسوسی کاهش می‌دهد.
با استفاده از قالب‌گیری دیجیتال، بیماران نه‌تنها از دردسرهای روش‌های قدیمی رها می‌شوند، بلکه از دقت بالاتر و کیفیت بهتر درمان نیز بهره‌مند خواهند شد. گفتنی است که در قالب‌گیری دیجیتال برای روکش دندان عصب‌کشی شده، اسکنرهای دقیق داخل دهانی ساختار اصلاح‌شده دندان و لثه را به صورت سه‌بعدی ثبت می‌کنند. این دقت بالا باعث می‌شود روکش ساخته‌شده کاملاً منطبق و محکم روی دندان قرار گیرد و طول عمر و عملکرد بهتری داشته باشد.
یادداشت پایانی؛ قالب گیری دیجیتال دندان صرفه جویی در زمان و دقت بالا
تحول دیجیتال در دندانپزشکی، به‌ویژه در حوزه قالب گیری دیجیتال دندان، نقطه عطفی در بهبود تجربه بیماران و کیفیت درمان‌ها است. این فناوری با کاهش زمان، افزایش دقت و حذف ناراحتی‌های روش سنتی، جایگاه ویژه‌ای در دندانپزشکی امروزی پیدا کرده است.
با توجه به مزایای چشمگیر قالب گیری دیجیتال دندان نه‌تنها گزینه‌ای پیشرفته، بلکه انتخابی هوشمندانه برای بیماران و دندانپزشکان محسوب می‌شود.
سوالات متداول بیماران درباره قالب‌گیری دیجیتال
آیا فرآیند قالب‌گیری دیجیتال دردناک است یا باعث ناراحتی می‌شود؟
خیر، این روش کاملاً غیرتهاجمی است و برخلاف قالب‌گیری سنتی، نیازی به مواد خمیری و نامطبوع ندارد که باعث حالت تهوع یا ناراحتی بیمار شود.
طول زمان انجام قالب‌گیری دیجیتال چقدر است؟
معمولاً کمتر از ۵ دقیقه طول میکشد که نسبت به قالب‌گیری سنتی بسیار سریع‌تر است و این موضوع موجب کاهش زمان حضور بیمار در مطب می‌شود.
آیا قالب‌گیری دیجیتال برای همه انواع درمان‌های دندانپزشکی مناسب است؟
بله، این فناوری در انواع مختلف درمان‌ها از جمله ساخت روکش‌ها، ایمپلنت‌ها، ونیرها و حتی ارتودنسی کاربرد دارد و تقریباً برای همه بیماران قابل استفاده است.
آیا هزینه قالب‌گیری دیجیتال بیشتر از روش‌های سنتی است؟
هزینه اولیه این روش ممکن است کمی بیشتر باشد اما به دلیل دقت بالاتر، کاهش تعداد مراجعات و صرفه‌جویی در زمان، در مجموع هزینه‌های نهایی درمان کمتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر خواهد بود.
آیا قالب‌گیری دیجیتال دقت کافی برای ساخت پروتزها و روکش‌ها دارد؟
بله، این فناوری با استفاده از اسکن‌های سه‌بعدی بسیار دقیق، امکان ساخت پروتزها و روکش‌هایی با تناسب کامل را فراهم می‌کند که باعث افزایش طول عمر و رضایت بیمار می‌شود.
قالب گیری دندان مصنوعی چقدر طول میکشد
مدت زمان قالب‌گیری دیجیتال دندان مصنوعی معمولاً بین ۵ تا ۱۵ دقیقه است که بسته به پیچیدگی و وسعت ناحیه مورد نظر ممکن است کمی متفاوت باشد. این روش سریع‌تر و راحت‌تر از قالب‌گیری سنتی است و زمان کلی درمان را کاهش می‌دهد.
