تلخی دهان؛ بررسی 10 علت و معرفی چگونگی درمان!
طعم تلخ دهان یکی از مشکلات بسیار شایع دهانی است. این مشکل دلایل زیادی دارد. بیماری‌های گوارشی، مصرف داروها، عفونت‌های دهان و دندان و تغذیه نامناسب از جمله دلایل اصلی تلخی دهان هستند. کشیدن سیگار نیز باعث ایجاد طعم تلخ در دهان می‌شود. این حالت معمولاً بعد از خوردن غذاهای دیگر، نوشیدن آب یا مسواک زدن بهبود می‌یابد. تلخی دهان بر کیفیت زندگی نیز اثر می‌گذارد و لذت طعم خوش غذا را از بین میبرد. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره 10 علت تلخی دهان به دست آورید در این مقاله از طب خونه با ما همراه باشید.
1ـ تلخی دهان از چیست؟ بهداشت نامناسب دهان شایع‌ترین علت است!
در بررسی علل تلخی دهان ابتدا باید بدانیم شایع‌ترین علت تلخی دهان از چیست؟ مهم‌ترین و شایع‌ترین علت تلخی دهان صبحگاهی، بهداشت نامناسب دهان و دندان است. بعد از بیدار شدن از خواب، تجمع بزاق و باکتری روی زبان، دندان ها و لثه‌ها می منجر به بوی بد دهان و تغییر در درک چشایی می‌شود.
برای درمان تلخی دهان صبحگاهی، دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز، یک بار بعد از بیدار شدن از خواب و دوباره قبل از خواب، مسواک بزنید. همچنین، مسواک زدن زبان برای جلوگیری از آلوده شدن زبان به تجمع باکتری و سلول‌های مرده می‌تواند به رفع بوی بد دهان کمک کند.
2ـ تلخی دهان نشانه چیست؟ مصرف آنتی بیوتیک یا داروهای ضد افسردگی!
در پاسخ به این پرسش رایج که تلخی دهان نشانه چیست، پاسخ‌های متعددی می‌توان داد. اما آنچه ممکن است کمتر به آن توجه شود تأثیر برخی داروها بر تلخی دهان است. برای مثال، مصرف آنتی بیوتیک یا داروهای ضد افسردگی منجر به بروز ترش شدن دهان و تلخی می‌شوند. وقتی این داروها در بدن جذب می‌شوند باعث ترشح بزاق در دهان شده و طعم بدی ایجاد می‌گردد.
برخی از این داروها عبارتند از:
- تتراسایکلین
- داروهای نقرس مانند آلویورینول
- لیتیوم
- داروهای درمان قلبی
افرادی که از داروهای ضد افسردگی استفاده می‌کنند احتمال دارد دچار خشکی دهان شوند که می‌تواند حس چشایی را نیز تغییر دهد. تلخی دهان ناشی از مصرف داروها بعد از چند روز برطرف می‌شود. با این حال، اگر مزه بد دهان همچنان ادامه داشت و حس ناخوشایندی داشتید به پزشک مراجعه کنید تا دارویتان را جایگزین نماید.
3ـ در بارداری تلخی دهان علتش چیست؟ تغییرات هورمونی!
بسیاری از زنان باردار تلخی دهان را تجربه کرده و این سؤال برایشان پیش می‌آید که تلخی دهان علتش چیست؟ دیسگوزیا به معنای تغییر در درک چشایی، علامتی بسیار رایج برای بسیاری از زنان در سه ماهه اول بارداری است. زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی دچار تلخی دهان می‌شوند و معمولاً در عرض چند روز برطرف می‌گردد. برخی از زنان باردار ممکن است طعمی شبیه به داشتن سکه‌ای در دهان یا نوشیدن آب از فنجان فلزی را گزارش کنند. راه مؤثر برای درمان خشکی دهان و تلخی در دوران بارداری، نوشیدن آبلیمو یا مکیدن بستنی لیمو است.
4ـ پس از جذب مکمل‌های ویتامین در دهان علت تلخی چیست؟ طعم فلزی به دهان وارد می‌شود!
برخی از مکمل‌های ویتامینی حاوی مقادیر زیادی مواد فلزی مانند روی، مس، آهن یا کروم هستند. این ویتامین‌ها طعم فلزی و تلخی در دهان ایجاد می‌کنند. این عارضه جانبی بسیار رایج است و معمولاً پس از جذب کامل مکمل در بدن ظاهر می‌گردد. برای درمان این نوع تلخی دهان ناشی مصرف مکمل‌های ویتامینی توصیه می‌شود چند دقیقه صبر کنید تا بدن بتواند مکمل را کامل جذب کند. اگر طعم تلخ بسیار شدید است یا ادامه دارد، باید درباره امکان تغییر دوز یا استفاده از مکمل جایگزین با پزشک خود صحبت کنید.
5ـ تلخی دهان و صفرا؛ برگشت صفرا به معده و رفلاکس!
یکی دیگر از علل شایع تلخی دهان، سالم نبودن صفرا و خوب عمل نکردن آن است. وقتی صفرا به درستی کار نکند اختلالاتی مانند برگشت صفرا به معده و مری رخ می‌دهد. تلخی دهان وصفرا به هم مرتبطند. به ویژه تلخی دهان در صبح ناشی از بازگشت صفرا به معده و رفلاکس می‌تواند باشد. برای درمان تلخی دهان و صفرا و برفک دهان نباید غذاهای بسیار چرب یا سخت هضم میل کنید. این نوع غذاها محتوای اسیدی معده را افزایش می‌دهند. همچنین، یکی دیگر از راهکارها برای درمان تلخی دهان و صفرا، خودداری از خوردن وعده‌های غذایی بسیار زیاد و پرخوری است.
6ـ کبد و تلخی دهان؛ هپاتیت و کبد چرب!
هنگامی که کبد به درستی کار نکند، بدن شروع به تجمع مقادیر زیادی آمونیاک می‌کند. آمونیاک نوعی ماده سمی است که معمولاً از طریق کبد به اوره تبدیل می‌گردد و از طریق ادرار نیز دفع می‌شود. افزایش سطح آمونیاک، طعم دهان را به طعمی شبیه ماهی یا پیاز تغییر می‌دهد.
کبد و تلخی دهان احتمال دارد به هم مرتبط باشند. اما مشکلات کبدی معمولاً با علائم دیگری مانند خستگی یا ضعف عمومی ظاهر همراه هستند. در صورت مشکوک بودن به بیماری کبد، توصیه می‌کنیم زیر نظر پزشک متخصص گوارش که بیماری کبدی را تایید کرده درمان را شروع کنید.
7ـ علت تلخی دهان در شب؛ سرماخوردگی یا آنفولانزا!
ویروس سرماخوردگی یا آنفولانزا نوعی عفونت ویروسی است که می‌تواند علت تلخی دهان در شب، خشکی گلو و شوری دهان باشد. برای مثال ویروس‌هایی مانند آنفولانزا یا رینو از طریق بینی وارد بدن شده و باعث التهاب و تحریک گلو یا مخاط بینی می‌شوند. ویروس سرماخوردگی یا آنفولانزا علاوه بر تلخی دهان، علائم زیر را ایجاد می‌کند:
- خشکی بینی
- سرفه
- تب
- عطسه
- سردرد بدن درد
پزشک شما ممکن است برای درمان آنفولانزا و تلخی دهان در سرماخوردگی داروهایی مانند مسکن، ضد التهاب یا آنتی هیستامین نیز تجویز کند.
8ـ سینوزیت؛ دلیلی برای تلخی دهان
سینوزیت، نوعی التهاب در پوشش سینوس‌های پارانازال و حفره‌های صورت است. این تورم به دلیل وجود باکتری، ویروس، قارچ یا آلرژی ایجاد می‌شود. سینوزیت به علائمی مانند تلخی دهان، آبریزش یا انسداد بینی، درد صورت یا سردرد منجر می‌گردد.
برای از بین بردن طعم تلخ دهان پزشک ممکن است توصیه‌های زیر را به بیمار ارائه می‌دهد:
- شستشوی بینی با محلول نمکی
- استفاده از دستگاه بخور 3 بار در روز
- مصرف داروهای سینوس
توجه داشته باشید که قرص برای رفع تلخی دهان باید متناسب با عامل اصلی تلخی باشد. بنابراین، مصرف هر گونه قرص برای رفع تلخی دهان باید زیر نظر پزشک باشد. هرگز بدون مشورت با متخصص و سرخود دارویی را استفاده نکنید.
9ـ التهاب لوزه و تلخی دهان؛ افزایش خلط و گلو درد شدید از علائم رایج!
دهان تلخ ممکن است ناشی از گلودرد استرپتوکوکی باشد که با التهاب لوزه‌ها خود را نشان می‌دهد. این نوع عفونت عمدتاً به دلیل وجود باکتری‌هایی مانند استرپتوکوک پیوژنز ایجاد می‌گردد.
علائم دیگری که ممکن است با التهاب لوزه رخ دهد عبارتند از:
- افزایش تولید خلط
- گلودرد شدید
- مشکل در بلع
- تب شدید یا وجود چرک در گلو
برای درمان گلودرد استرپتوکوکی باید متخصص گوش و حلق و بینی، آنتی بیوتیک‌هایی مانند آموکسی سیلین، آزیترومایسین، کلیندامایسین یا سفالوسپورین را تجویز نماید. التهاب لوزه می‌تواند دلیلی برای بوی بد دهان نیز باشد. در این صورت برای رفع بوی بد دهان و بهبود لوزه‌ها بهتر است به پزشک معالج مراجعه نمایید.
10ـ برای تلخی دهان چی بخوریم؟ مواد غذایی که به ترشح بیشتر بزاق کمک کنند!
خشکی دهان از نظر پزشکی با کاهش یا وقفه در تولید بزاق یا تغییر در ترکیب بزاق به وجود می‌آید. تغییر ترکیب بزاق منجر به ایجاد طعم تلخ در دهان می‌شود. همچنین، علائم دیگر خشکی دهان عبارتند از:
- بوی بد دهان
- بزاق غلیظ
- مشکل در جویدن
خشکی دهان و تلخی ناشی از آن معمولاً به دلیل سیگار کشیدن، استرس، اضطراب یا سایر بیماری‌های مزمن مانند کم‌خونی، لوپوس یا مولتیپل اسکلروزیس است. اولین قدم درمان خشکی دهان این است که بدانیم برای تلخی دهان چی بخوریم؟ در ادامه به برخی از مواد غذایی مهم برای رفع تلخی دهان اشاره می‌کنیم:
- نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز
- آب لیمو
- چای سبز
- زنجبیل
- سیب
- ماست پروبیوتیک
- جعفری یا نعناع تازه
در موارد شدیدتر خشکی و تلخی دهان، احتمال دارد پزشک استفاده از بزاق مصنوعی را تجویز کند یا درمان بیماری را که می‌تواند به خشکی دهان کمک کند، تقویت کند.
طب خونه روشنگر سلامتی و سبک زندگی ایمن!
در این مقاله به بررسی تلخی دهان و 10 مورد از مهم‌ترین عوامل بروز طعم تلخ دهان را شرح دادیم. برای درمان تلخی دهان همیشگی و مستمر باید دلیل اصلی آن زیر نظر پزشک شناسایی شود. اگر دلایل طعم تلخ دهان چندان جدی نباشد با راهکارهایی مانند تغییر رژیم غذایی، نوشیدن آب فراوان و بهداشت دهان و دندان می‌توان تلخی را رفع کرد. اما اگر بیماری‌های زمینه‌ای مانند ناراحتی کبد، صفرا یا سرماخوردگی علت اصلی تلخ شدن دهان باشد باید به پزشک مراجعه کرد و در صورت لزوم درمان‌های دارویی انجام داد. ما در وب سایت طب خونه امیدواریم توانسته باشیم جهت رفع مشکلات سلامت و پاسخ به پرسش‌های شما گاهی برداشته باشیم.
سؤالات رایج
آیا تلخی دهان خطرناک است؟
تلخی دهان به خودی خود خطرناک نیست. اما اگر تداوم یابد ممکن است علامتی برای وجود مشکل جدی‌تری در بدن باشد.
آیا تلخی دهان به مشکلات روانی مانند استرس ارتباطی دارد؟
بله، استرس و اضطراب غیرمستقیم می‌توانند باعث تلخی دهان شوند.
کمبود چه ویتامین‌هایی باعث تلخی دهان می‌شود؟
کمبود ویتامین b12، زینک، ویتامین دی و آهن می‌تواند به تلخی دهان منجر شود.
آیا التهاب لثه به بروز تلخی دهان منجر می‌گردد؟
بله، التهاب و عفونت لثه نیز می‌تواند از عوامل ایجاد تلخی دهان باشد.
